કેમ વરસાદમાં સમજાવે છે? – ગૌરાંગ ઠાકર

ખુશ્બુ ખોબામાં ભરી રાખે છે,
ફૂલ કુંડામાં ઉગ્યું લાગે છે.

જળમાં પરપોટો થયો તો જાણ્યું,
તું હવા ને તરસ આપે છે.

ઓ પ્રભુ.. તારા સમું કઇ તો આપ,
કોઇ મારામાં તને તાકે છે.

હું તો મારામાં થયો છું ગુમ દોસ્ત,
જિંદગી રોજ મને માંગે છે.

પાણીની ઘાત છે તો જોયું જશે,
કેમ વરસાદમાં સમજાવે છે?

– ગૌરાંગ ઠાકર

કાવ્યાસ્વાદ ૮ : વૈષ્ણવજન તો તેને કહીએ – નરસિંહ મહેતા

સ્વર – લતા મંગેશકર

આસ્વાદ – મધુસુદન કાપડિયા

વૈષ્ણવજન તો તેને રે કહીયે, જે પીડ પરાઈ જાણે રે.
પરદુઃખે ઉપકાર કરે તોયે, મન અભિમાન ન આણે રે.

સકળ લોકમાં સહુને વંદે, નિંદા ન કરે કેની રે.
વાચ કાછ મન નિશ્ચલ રાખે, ધન ધન જનની તેની રે.

સમદ્રષ્ટિને તૃષ્ણા ત્યાગી, પરસ્ત્રી જેને માત રે.
જિહ્વા થકી અસત્ય ન બોલે, પરધન નવ ઝાલે હાથ રે.

મોહ માયા વ્યાપે નહિ જેને, દ્રઢ વૈરાગ્ય જેના મનમાં રે.
રામ નામ શું તાળી રે વાગી, સકળ તિરથ તેના તનમાં રે.

વણલોભી ને કપટ રહિત છે, કામ ક્રોધ નિવાર્યા રે.
ભણે નરસૈયો તેનું દર્શન કરતા, કુળ ઈકોતેર તાર્યા રે.

– નરસિંહ મહેતા

પોપટ બોલાવે…ચકલી બોલાવે..

નવા વર્ષની શરૂઆત – મારા અને મારી દીકરીના મનગમતા બાળગીતથી…

મમ્મી, આ ચકીનું નામ શું?
મમ્મી, આ ચકીનું નામ શું? ….. Little Green Bee-eater ~ Merops Orientalis ~ પતરંગો (photo: Vivek Tailor)

સ્વર – ગુલાબબેન ભક્ત

પોપટ બોલાવે ચકલી બોલાવે,
બોલાવે કુતરું કાળું
એ તો વાંકી પૂછડી વાળું…

નાના નાના ચાર ગલૂડીયા આવે છાના માના
કોઇ રંગે કાળુ, કોઇ રંગે ધોળું,
કોઇ રંગે લાલ લાલ ને ચોથું ધાબાવાળું

પોપટ બોલાવે ચકલી બોલાવે,
બોલાવે કુતરું કાળું
એ તો વાંકી પૂછડી વાળું…

દડબડ દડબડ દોડીઆવે ભૂલકાંઓની ટોળી
કોઇ કહે આ મારું, કોઇ કહે આ તારું,
કોઇ કહે આ રૂપાળું ને સૌને હું રમાડું

પોપટ બોલાવે ચકલી બોલાવે,
બોલાવે કુતરું કાળું
એ તો વાંકી પૂછડી વાળું…
– કવિ ?

————————

કાવ્યાસ્વાદ ૭ : એક જ દે ચિનગારી, મહાનલ ! – હરિહર ભટ્ટ

સ્વર – સંગીત : ??

કાવ્યાસ્વાદ – મધુસુદન કાપડિયા

એક જ દે ચિનગારી, મહાનલ !
એક જ દે ચિનગારી.

ચકમક લોઢું ઘસતાં ઘસતાં ખરચી જિંદગી સારી
જામગરીમાં તણખો ન પડ્યો, ન ફળી મહેનત મારી
મહાનલ… એક દે ચિનગારી…

ચાંદો સળગ્યો, સૂરજ સળગ્યો, સળગી આભઅટારી
ના સળગી એક સગડી મારી, વાત વિપતની ભારી
મહાનલ… એક દે ચિનગારી…

ઠંડીમાં મુજ કાયા થથરે, ખૂટી ધીરજ મારી
વિશ્વાનલ ! હું અધિક ન માગું, માગું એક ચિનગારી
મહાનલ… એક દે ચિનગારી…

જુઇ – પ્રહલાદ પારેખ

સ્વર : સ્વતિ પાઠક
સંગીત સંચાલન – ચિંતન પંડ્યા
સ્વર – સ્વાતિ પાઠક

સાગરની ચાદર ઓઢીને સુરજ જ્યારે પોઢી જાય.
ભટુરીયાંશા તારલીયા લૈ ચન્દા આભે રમવા જાય.
ખીલેઃએ જુઇ ત્યારે.
તેને ગમતું અંધારે.

માનવ આ દુનીયાને છૉડી સવપ્નો ને સંસારે જાય,
સમીર કેરી લહેરે જ્યારે ફુલો ધીમા ઝોલાં ખાય.
જુઇ જતી રમવા ત્યારે
એને ગમતું અંધારે

પવન તણાં સંગાથે રમતી કોઇ વેળ સંતાકુકડી,
સંતાતી એ ને આવીને લે પળમાં પકડી;
ઘડીક તેની સાથે જાય,
મળતાં લાગ ફરી સંતાય.

તારા જો આભે હસતા તો ધરણી પર મલકાય;
શાને હસતા?એવી તે શી બન્ને વચ્ચે વાતો થાય?
પ્રભાત સાથે શું નવ વ્હાલ?
ઘેર જતી રે કાં શરમાળ?

– પ્રહલાદ પારેખ
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~`

વિશ્વાસ (મોનો ઇમેજ) – વિવેક મનહર ટેલર

(પાંદડાની હસ્તરેખાઓ….                                  ….એટલાન્ટા, ૨૦૦૯)
(પાંદડાની હસ્તરેખાઓ…. ….એટલાન્ટા, ૨૦૦૯)
*

૧.
જિંદગીભરના શ્વાસ
ખર્ચી નાંખીને પણ
ચપટીક વિશ્વાસ
ખરીદી શકાતો નથી.

૨.
વિશ્વાસમાંથી
શ્વાસ ખરી પડે
એને
આપણે નિઃશ્વાસ કહીએ છીએ.

૩.

ફેફસાં હવાને નહીં,
એક માથું
એક છાતી
એક આખા જણને
શ્વાસમાં ભરે
એ વિશ્વાસ.

૪.
એ જ બીજ
જમીનમાંથી માથું ઊંચકી શકે છે
જેને
પાંખ ફૂટ્યાનો વિશ્વાસ છે.

૫.

વિશ્વાસ લથડે છે
ત્યારે
સંબંધને ફ્રેક્ચર થાય છે
અને
ભલભલા POP એને સાંધી નથી શક્તા.

૬.

સ્મરણોના ઓરડામાં
ફરી ફરીને હું આવ્યા કરું છું,
એનું કારણ
તારા માટેનો પ્રેમ નહીં,
તારા પરનો વિશ્વાસ છે.

૭.

સાચવીને મૂકાયેલા
પીપળાના પાનને
ચોપડીના પાનાં
પારદર્શક બનાવી દે છે
કેમકે એને વિશ્વાસ છે
કે
આ પાનની અંદરની ચોપડી વધુ ઇન્ટરેસ્ટિંગ છે.

૮.
સવારે
એક ચોપડીના પાનાં વચ્ચે
થોડો વિશ્વાસ મૂકીને હું ગયો હતો,
સાંજે આવીને જોયું તો
આખું વૃક્ષ.

– વિવેક મનહર ટેલર
(૦૬-૦૮-૨૦૧૪)

*

બાળગીતોનું અનોખુ આલ્બમ: ‘ફરી હસતા રમતા’

Cover

વર્ષો પહેલા રૂપાંગ ખાનસાહેબે બાળગીતોનું આલ્બમ ‘હસતાં રમતાં’ બનાવેલું જે ઘણું લોકપ્રિય થયેલું. હવે પરંપરા આગળ ચલાવતા એ હસતા રમતાનો બીજો ભાગ લઈને આવ્યા છે. ને આ બીજા આલ્બમનું નામ રાખ્યું છે – ‘ફરી હસતા રમતા’.

‘ફરી હસતાં રમતાં’ સાંભળનારને કલ્પનાની અનોખી દુનિયામાં લઈ જાય છે. ગીતોના વિષયનું વૈવિધ્ય,બાળ-સહજ કલ્પનોની પ્રયોગ અને સૌથી વધુ તો આ ગીતોની સરળ, તરત જીભે ચડી જાય એવી સંગીત રચના આ આલ્બમને ‘હસતા રમતા’નો સાચો વારસદાર બનાવે છે.

તાજેતરમાં આ આલ્બમનું વિમોચન સુરતમાં થયું તે પ્રસંગે બાળકોએ આ આલ્બના ગીતોને રંગમંચ પર નૂત્ય સાથે રજુ કરેલા.

જુઓ અને સાંભળો ‘ફરી હસતાં રમતાં’નું ટાઈટલ ગીતઃ

ગીતઃ હસતાં રમતાં
સ્વરઃ ઐશ્વર્યા મજુમદાર
શબ્દો અને સ્વર-રચનાઃ રૂપાંગ ખાનસાહેબ
સંગીતઃ મેહુલ સુરતી

અને આલ્બમનું બીજું એક મઝાનું ગીત ‘પતંગ’

ગીતઃ પતંગ
સ્વરઃ ઐશ્વર્યા મજુમદાર
શબ્દો અને સ્વર-રચનાઃ રૂપાંગ ખાનસાહેબ
સંગીતઃ મેહુલ સુરતી

આલ્બમ મેળવવા માટે સંપર્કઃ
ભારતમાંઃ રૂપાંગ ખાનસાહેબ ( rupang.khansaheb@gmail.com, 98251-15852 )
અમેરિકામાંઃ મોનલ શાહ ( monalshahmd@gmail.com )

કાવ્યાસ્વાદ ૬ : ભણકારા – બલવંતરાય ઠાકોર

કાવ્યાસ્વાદ – મધુસુદન કાપડિયા

આઘે ઊભાં તટધુમસ જેમાં દ્રુમો નીંદ સેવે,
વચ્ચે સ્વપ્ને મૃદુ મલકતાં શાંત રેવા સુહાવે,
ઊચાંનીચાં સ્તનધડક શાં હાલતાં સુપ્ત વારિ,
તેમાં મેળે તલ સમ પડે ઊપડે નાવ મ્હારી.

માથે જાણે નિજ નરિ જુવે કાન્તિ તો સૃષ્ટિ સૂતી
ચોંકી જાગે, કુસુમવસને તેથિ જ્યોત્સ્ના લપાતી;
ને બીડેલાં કમલ મહિં બંધાઈ સૌન્દર્યઘેલો
ડોલે લોટે અલિ મૃદુ-પદે,વાય આ વાયુ તેવો ,

ત્યાં સૂતેલો લવું નવલ અર્ધા અનાયાસ છંદ,
કે આંદોલૂં જરિ લય,નવે બીનના તાર મંદ,
તેમાં આ શી-રજનિઉરથી, નર્મદા વ્હેનમાંથી,
સ્વર્ગગંગાની રજત રજ, કે વાદળી ફેનમાંથી,

પુષ્પે પાને વિમલ હિમમોતી સરે,તેમ છાની
બાની ભીની નિતરિ નિગળે અંતરે શી સેહની !

(જોડણી બ.ક. ઠાકોરની)

કાવ્યાસ્વાદ ૫ : વાતો – પ્રહલાદ પારેખ

કાવ્યાસ્વાદ – મધુસુદન કાપડિયા

હજુ ધીમે ધીમે, પ્રિય સખી! તહીં ઝાડ ઉપરે
સૂતેલા પંખીને કથની જરી જો કાને પડશે,
પ્રભાતે ઊઠી એ સકલ નિજને ગાન ધરશે:
કથા તારી મારી સકલ દિશ માંહી વહી જશે.

હજુ ધીમે ! ઊભું મુકુલ તહીં જો પર્ણ-પડદે
છુપાઈને; તેને શ્રવણ કદી જો વાત પડશે ,
સુવાસે તો કે’શે સકલ કથની એ અનિલને;
અને આ તીરેથી અવર તટ વાયુ લઇ જશે.

અને કૈં તારા, જો, નભથી છુટતા વાત સુણવા,
મૃદુ પાયે આવે શબનમ કરી કાન સરવા;
ઊંભું છે આજે, જો જગ સકલ એકાગ્ર થઈને,
ઝરે તારે શબ્દે પ્રણયરસ તે સર્વ ઝીલવા,

પછી તો ના વાતો : પ્રિયઅધર જે કંપ ઊઠતો,
ધ્વનિ તેનો આવી મુજ હ્રદયમાંહી શમી જતો

– પ્રહલાદ પારેખ