Category Archives: ટહુકો

પ્રેમની પીડા તે કોને કહીએ – દયારામ

ગુજરાત વિશ્વકોશ ટ્રસ્ટ દ્વારા ગુજરાતી વિશ્વકોશના શિલ્પી અને પદ્મભૂષણ ડો. ધીરુભાઈ ઠાકરની પુણ્યતિથિએ 24 જાન્યુઆરી 2021 ,રવિવારે એક સુંદર કાર્યક્રમ “પરમ પ્રેમ પરબ્રહ્મ : નરસિંહથી ન્હાનાલાલ સુધી” નું આયોજન થયું જેમાં અમર ભટ્ટે સુંદર પદો રજુ કર્યા.તો માણો હવે એને tahuko.com ઉપર દરેક રચના.

કાર્યક્રમની લિંક –

સ્વર : અમર ભટ્ટ

.

પ્રેમની પીડા તે કોને કહીએ મધુકર પ્રેમની પીડા તે કહીએ
થાતાં ન જાણી પ્રીત,જાતાં પ્રાણ જાયે
હાથનાં કર્યા તે વાગ્યાં હૈયે રે …ઓ મધુકર પ્રેમની પીડા

જેને કહીએ તે તો સર્વે કહે મૂરખ
પસ્તાવો પામીને સહી રહીએ રે …ઓ મધુકર પ્રેમની પીડા

દયા પ્રભુ આવે તો તો સદય સુખ થાય
મુને દુઃખ દીધું એ નંદજી ને છૈયે રે …ઓ મધુકર પ્રેમની પીડા
-દયારામ

સંતો ભાઇ ભુવન જીત્યા – ભોજા ભગત

ગુજરાત વિશ્વકોશ ટ્રસ્ટ દ્વારા ગુજરાતી વિશ્વકોશના શિલ્પી અને પદ્મભૂષણ ડો. ધીરુભાઈ ઠાકરની પુણ્યતિથિએ 24 જાન્યુઆરી 2021 ,રવિવારે એક સુંદર કાર્યક્રમ “પરમ પ્રેમ પરબ્રહ્મ : નરસિંહથી ન્હાનાલાલ સુધી” નું આયોજન થયું જેમાં અમર ભટ્ટે સુંદર પદો રજુ કર્યા.તો માણો હવે એને tahuko.com ઉપર દરેક રચના.

કાર્યક્રમની લિંક –

સ્વર અને સ્વરાંકન : અમર ભટ્ટ

.

સંતો ભાઇ ભુવન જીત્યા ભવ સારા
અનંત લોચન અંતર ઊઘડિયાં; નીરખ્યા નાટ નિરાળા. સંતો..

મનમંદિર દીપક દરશાના, ઊઘડી ગયાં તનતાળાં;
રંગ લાગ્યો ને રવિ પ્રગટિયો, અનેક દિશે અજવાળાં. સંતો..

કરણ વર્ણ જેણે મરણ મિટાયા, ચરણ ગ્રહ્યાં છોગાળા;
છૂટી ગયાં ચેન ઘન, ઘનઘોરા, ભાસ્યા બ્રહ્મ રસાળા. સંતો..

ગગન ગાજે ત્યાં અનહદ વાજે, સદ્ગુરુકી સાન શિખાયા;
ભોજો ભગત કહે પ્રેમ પિયાલો, પીતાં નયને નીર ઝલકાયા. સંતો..
– ભોજા ભગત

વરદાન – શ્યામલ મુનશી

જોવાની, સાંભળવાની મજા આવે એવું સુંદર ગીત, એ પણ સિમ્ફનીમાં…. !

શ્યામલ મુનશી દ્વારા લખાયેલ અને રચિત “વરદાન” નું ગુજરાતી વિડિઓ ગીત.
અનુપ્રીત ખાંડેકર દ્વારા સિમ્ફની ગોઠવણ.
શ્યામલ-સૌમિલ દ્વારા કલ્પના
વોકલ સપોર્ટ: અનિકેત ખંડેકર અને અમદાવાદના વિવિધ યુવા પ્રતિભાશાળી ગાયકો.
મૌલિક શાહ અને ઇશિરા પરીખ દ્વારા કથક નૃત્ય નિર્દેશન
ચંદન ઠાકોર અને નિરાલી ઠાકોર દ્વારા ભરતનાટ્યમ નૃત્ય નિર્દેશન
તબલા વિભાગ અમદાવાદના તબલા તાલિમ સંસ્થાની મુંજલ મહેતા દ્વારા સંચાલિત.
દીક્ષિત ઘોડા દ્વારા વીડિયોગ્રાફી.

તું તત્વનું જ્ઞાન દે, તું લક્ષ્યનું ધ્યાન દે,
તું અસ્તિનું ભાન દે, તું દૃષ્ટિનું દાન દે .
તું ચિત્તમાં તાન દે, તું કંઠમાં ગાન દે
તું સૂરમય કાન દે, તું નાદ સંધાન દે.

તું સૂર્યની દિવ્યતા, તું વ્યોમની ભવ્યતા,
તું રાતની રમ્યતા તું સોમની સૌમ્યતા.
તું શક્તિસભર વાન દે, તું ભક્તિસભર ગાન દે,
તું પ્રેમરસ પાન દે, તું શૌર્યની શાન દે,

જય મા.. સૌ જનનો સંતાપ હરતી ,
જય હે….મન અંતર ઉલ્લાસ ભરતી,
કર અંતર કુસુમિત, આનંદિત, મન મુકુલિત,
સુરભિત ઉર ઉદ્યાન..
તું અમ માનવમનને ઉન્નત વિચાર દે,
તુજ નેત્રોથી વહેતી કરુણા અપાર દે.
હે શક્તિ, રૂપ, જ્ઞાન દાત્રી, હે વિશ્વની વિધાત્રી,
હે પ્રભાવતી સાવિત્રી, હે કરાલી કાલરાત્રી.
આ વિશ્વ સકલને યોગ-ક્ષેમનું, શાંતિ-પ્રેમનું
દે વરદાન, વરદાન, વરદાન
– શ્યામલ મુનશી

હરિનો મારગ છે શૂરાનો – પ્રીતમદાસ

ગુજરાત વિશ્વકોશ ટ્રસ્ટ દ્વારા ગુજરાતી વિશ્વકોશના શિલ્પી અને પદ્મભૂષણ ડો. ધીરુભાઈ ઠાકરની પુણ્યતિથિએ 24 જાન્યુઆરી 2021 ,રવિવારે એક સુંદર કાર્યક્રમ “પરમ પ્રેમ પરબ્રહ્મ : નરસિંહથી ન્હાનાલાલ સુધી” નું આયોજન થયું જેમાં અમર ભટ્ટે સુંદર પદો રજુ કર્યા.તો માણો હવે એને tahuko.com ઉપર દરેક રચના.

કાર્યક્રમની લિંક –

સ્વર અને સ્વરાંકન : અમર ભટ્ટ

.

હરિનો મારગ છે શૂરાનો, નહિ કાયરનું કામ જોને;
પરથમ પહેલું મસ્તક મૂકી, વળતી લેવું નામ જોને.

સુત વિત્ત દારા શીશ સમરપે, તે પામે રસ પીવા જોને;
સિંધુ મધ્યે મોતી લેવા, માંહી પડ્યા મરજીવા જોને.

મરણ આંગમે તે ભરે મૂઠી, દિલની દુગ્ધા વામે જોને;
તીરે ઊભા જુએ તમાસો, તે કોડી નવ પામે જોને.

પ્રેમપંથ પાવકની જ્વાળા, ભાળી પાછા ભાગે જોને;
માંહી પડ્યા તે મહાસુખ માણે, દેખનહારા દાઝે જોને.

માથા સાટે મોંઘી વસ્તુ, સાંપડવી નહિ સહેલ જોને;
મહાપદ પામ્યા તે મરજીવા, મૂકી મનનો મેલ જોને.

રામ-અમલમાં રાતામાતા પૂરા પ્રેમી પરખે જોને;
પ્રીતમના સ્વામીની લીલા, તે રજનિ-દન નરખે જોને
-પ્રીતમદાસ

આવશે આ દ્વારે એક વાર પ્રભુજી

ટહુકોના ચાહક પલ્લિકાબેને એક ગીત મોકલ્યું છે નાનકડી પ્રસ્તાવના સાથે:
એ અહીં મુકું છું, (રેકોર્ડિંગ એટલું સ્પષ્ટ નથી,પ્રયત્ન કર્યા છે એને સારું કરવાનો)
“આમ તો મારી બહેનો નાં સંગીત નાં સરે આ ગીત એમને નાનપણ માં શીખવાડ્યું હતું, પણ મારાં નાની ને એ એટલું ગમતું કે દર વખતે આખું કુટુંબ ભેગું થાય ત્યારે ગવડાવતાં. ધીરે ધીરે કુટુંબની બધી સ્ત્રીઓ (જેમાંની ઘણી આમે સંગીતમાં પારંગત હતી), અને પછીતો ગાવાનાં શોખીન પુરુષો પણ આ ગીત શીખી ગયા. સ્કુલમાં મમ્મીએ આ ગીત પર દીવા ડાન્સ કરાવ્યો, અને મોટા માસી કીર્તનનાં ક્લાસ ચલાવે, એટલે માસીઓ અને બહેનોએ મળીને રેકોર્ડ કર્યું. હવે નાની નથી (એમની જન્મ શતાબ્દી ઉજવીએ છીએ), પણ હજુએ ખુબ બહોળો પરિવાર જયારે ભેગો થાય છે, ત્યારે આ ગીત ચોક્કસ ગાઈએ છીએ.”

શબ્દ, સ્વરાંકન : ?
સ્વર : ચારૂલતા રેશમવાલા, બીના કાનાણી, ગીતા શ્રોફ અને અન્ય

.

આવશે આ દ્વારે એક વાર, પ્રભુજી મારા આવશે આ દ્વારે એક વાર.
મારા રણકે હૈયાનાં તાર તાર રે, પ્રભુજી મારા આવશે આ દ્વારે એક વાર.

આંગણમાં રમતી રજકણ રૂપેરી પેલી, પગલાંથી ઓપશે અપાર.
નીચાં નમી નમી ને વેલી ને ફૂલડાં ઓ, સૌરભનો દેતાં ઉપહાર.
પ્રભુજી મારા આવશે આ દ્વારે એક વાર.

શીતલ સમીર ની લહેરાતી લહેર લાવે, પ્રભુનાં લેપન ની સુવાસ રે,
ફોરતી એ ફોરમનાં ઉડતાં ફુવારા મારું ભીંજવી દે અંતર પારાવાર.
પ્રભુજી મારા આવશે આ દ્વારે એક વાર.

મુગ્ધાવસ્થા લીલીછમ – સુરેન્દ્ર ભીમાણી

પઠન:સુરેન્દ્ર ભીમાણી

.

ચોરે ને ચૌટે જો ચર્ચાઓ ચાલી રહી,
મારા ને તારા આ પ્રેમતણી લોલ.
તોયે તું માને ના, કહેતી તું સઘળાંને
મારે ને તારે કંઈ લેણું ના લોલ?

ઝાઝું ના ટકશે આ મનને છેતરવાનું,
મનમાં ખટકશે આ કપ્પટ રે લોલ.
છુપ્યો છુપાતો ના, પ્રેમ ઠરી રહેતો ના,
એયે કહેવું શું તને પડશે રે લોલ?

તારા નન્નાથી આમ દિવસો વીતી જાશે,
તરસ્યો રહીશ હું કિનારે રે લોલ.
સાચાં પાણીય મને ઝાંઝવાનાં નીર થશે,
જોતો રહીશ હું તારી વાટડી રે લોલ.

માટે હું કહું છું તને, હજીયે તું માની જા,
છોડી દે બાળ સમી જીદ તારી લોલ.
એક વાર અર્પણ તું તારું કરીને જો,
પ્રેમ પ્રેમ પ્રેમ કેવો વ્યાપ્યો છે લોલ.
– સુરેન્દ્ર ભીમાણી

જેવી જેની મોજ – અમૃત ‘ઘાયલ’

કોઈ પીએ કોઈ ચાખે, જેવી જેની મોજ
કોઈ વહેંચે કોઈ રાખે, જેવી જેની મોજ

બાબા આ તો મોજની વસ્તી, માનમોજીનો વાસ
બોલે કે મૂંગા વ્રત રાખે, જેવી જેની મોજ

સર્વ પ્રકારે મુક્ત અહીંયા, રંગબેરંગી ફૂલ
ઝૂલે ફાવે તેવી શાખે, જેવી જેની મોજ

કોઈ જીવે મરતા મરતા, કોઈ મરવા વાંકે
કોઈ જીવનનું નાહી નાખે, જેવી જેની મોજ

લોકો ભાખે સારું ‘ઘાયલ’ એવો આગ્રહ શાને?
હિણામાં હીણું પણ ભાખે, જેવી જેની મોજ
– અમૃત ‘ઘાયલ’

બહુ એકલવાયું લાગે – વિનોદ જોશી

પઠન – વિનોદ જોશી

.

ઝાડ એકલું અમથું અમથું જાગે,
બહુ એકલવાયું લાગે…

પવન પાદડું સ્હેજ હલાવી પૂછે ખબર પરોઢે,
બપોર વચ્ચે બખોલનો બંજર ખાલીપો ઓઢે;

બંધ પોપચાં મીઠ્ઠા શમણાં માગે,
બહુ એક્લવાયું લાગે….

દળી દળી અજવાળું સૂરજ દડે ખીણમાં સાંજે,
હડી કાઢતી હવા ડાળ પર બેસી ટહુકા આંજે;
એક લ્હેરખી ઊંડા તળને તાગે,
બહુ એકલવાયું લાગે….

અંધારાને અભણ આગિયા પાડે રોજ ઉઝરડા,
અદ્ધર આભે ઝગમગ ઝીણા ફરતા રહે ભમરડા;

રોજ માંહ્યલું જંતર ઝીણું વાગે,
બહુ એકલવાયું લાગે..

– વિનોદ જોશી

ઓ જાદુગર – વિનોદ જોશી

પઠન – વિનોદ જોશી

.

ખાંડી ખાંડી તડકો એનો નરમ છાંયડો કીધો,
ઓ જાદુગર! તેં વગડાને સળંગ ચાખી લીધો…

તારી આંખો હજી પીરસે ગળચટ્ટાં પકવાન,
હજી હોઠ પર હડી કાઢતાં તસતસતાં તોફાન;
જરા ઝળૂંબી બધો ઉમળકો તળિયાંઝાટક પીધો…

મને કનડતો કાંટાળો હણહણતો તારો ભેજ,
મખમલિયા ગાલીચા પર પથરાતું ભીનું તેજ;
કમળપાંદડી વચ્ચે મેં ભમરાને ભીડી દીધો…

– વિનોદ જોશી

રહસ્યોના પડદાઓ ઉપાડી તો જો – જલન માતરી

થોડા વખત પહેલા ‘ફીલિંગ્સ દીપોત્સવી વિશેષાંક – સંગીત વિશેષ’ વિષે વાત કરી હતી એ યાદ છે? એ જ અંકમા રઇશભાઇએ કેટલીક ગુજરાતી – સંગીતબધ્ધ થયેલી અમર ગઝલો નો આસ્વાદ કરાવ્યો છે. એમાંની એક ગઝલ, સાંભળીએ આશિતભાઇના મઝાના સ્વર-સંગીત સાથે, અને સાથે માણીએ રઇશભાઇના શબ્દોમાં આ ગઝલનો રસાસ્વાદ..!!

સ્વર – સંગીત : આશિત દેસાઇ

.

ટહુકો ફાઉન્ડેશનના કાર્યક્રમ સુર શબ્દની પાંખેમાં અચલ અંજારિયાના સ્વરમાં સાંભળો

રહસ્યોના પડદાઓ ઉપાડી તો જો
ખુદા છે કે નહી હાક મારી તો જો

પલાઠી લગાવીને ના બેસી રહે
તુ મુઠ્ઠીઓ વાળીને ભાગી તો જો

હશે તો ઉઠી દોડવા માંડશે
તુ પ્રારબ્ધને લાત મારી તો જો

ખબર તો પડે મોતીઓ છે કે નહી
તુ સમુંદરમાં ડુબકી લગાવી તો જો

છે મીઠા કે ખારા સમજ તો પડે
જલન ઝાંઝવાઓને ચાખી તો જો

————–

આસ્વાદ : (‘ફિલિંગ્સ’ માંથી સાભાર)
જનાબ જલન માતરી ગુજરાતી ભાષાના વિદ્રોહી શાયર છે. ભારતીય સંસ્કૃતિમાં ચાર્વાકની નાસ્તિકતાથી લઇ, ઉપનિષદોના `અહં બ્રહ્માસ્મિ’ સુધીનું વૈવિઘ્યપૂર્ણ તત્ત્વજ્ઞાન ઝીલાયું અને સચવાયું છે. આ ગઝલમાં પણ કવિનો મિજાજ ઇશ્ર્વરના ઐશ્ર્વર્યને અને પ્રારબ્ધવાદના દૈન્યને પડકારે છે. રહસ્યોના પડદાની પાછળ ઓઝલ રહે, એવો ઇશ્ર્વર કવિને ખપતો નથી. જ્યાં જ્યાં પડદા છે ત્યાં પડદાની પાછળ ખરેખર કોઇ છે પણ ખરું ? એવો શક પડે. આ શકનો દાયરો ધર્મપ્રબોધકોએ, મુલ્લાઓ અને પંડિતોએ ઊભો કર્યો છે. ઇશ્ર્વર અનુભવી શકાય એટલો પારદર્શક બની જાય તો મુલ્લાઓ અને પંડિતોની દુકાન કેવી રીતે ચાલે ? તેથી જ દુનિયામા: પડદાઓનો (અને પંડાઓનો) મહિમા છે. `પ્રારબ્ધને લાત મારવાની’ વાત અને `હશે તો ઊઠી દોડવા માંડશે’નો વિચાર અદ્ભુત છે.અને જીવનારાઓમાં જોમ પ્રેરે એવો છે. આટલી બિન્ધાસ્ત રીતે, આટલી બેફિકરાઇથી અને આલી ખુમારીથી પુરુષાર્થનો મહિમા કદાચ બીજી કોઇ કવિતામાં થયો નહીં હોય !
– રઇશ મનીઆર