લ્યો કાગળ આપુ કોરો
સોળ વર્ષનો એક જ ટહુકો
લથબથ એમાં દોરો.
લ્યો, કાગળ આપુ કોરો!
આ શબ્દોથી આરંભાયેલી આ ટહુકોની સફરને આજે ખરેખર ૧૬ વર્ષ થયા!
આ સોળ વર્ષમાં આપ સૌનો અઢળક પ્રેમ અને કાયમી સંગાથ રહ્યો છે, અને આમ ભલે સોળ વર્ષમાં દુનિયા ઘણી બદલાઈ છે, પણ ગુજરાતી કાવ્ય અને સંગીતની પ્રીત થકી આપ હજુ ટહુકો સાથે જોડાયેલા રહો છો એનો વિશેષ આનંદ છે!
લ્યો, કાગળ આપું કોરો,
સોળ વરસનો એક જ ટહૂકો લથબથ એમાં દોરો,
લ્યો, કાગળ આપું કોરો.
– ભગીરથ બ્રહ્મભટ્ટ.
**********
આ નાનકડી કવિતાથી શરૂઆત કરી હતી ટહુકો બ્લોગની , એ વાત ને આજે 15 વર્ષ થયા. આજના આ ખાસ દિવસે એ સર્વ મિત્રોનો હૃદયપૂર્વક આભાર માનું છું જેમના સતત સહકાર વગર એક ડગલું પણ શક્ય નહોતું . કલાકોની અને દિવસોની ગણતરી વગર, કોઈ પણ અપેક્ષા વગર કેટલાય મિત્રોએ ટહુકોને સમૃદ્ધ બનાવ્યો છે… ટહુકો પર કોઈ ટેકનિકલ મુશ્કેલી આવે, ટહુકો Foundation નો કાર્યકમ હોઈ, ટહુકો પર નવી પોસ્ટ મુકવાની હોઈ, કોઈ એક કવિતાને અનુરૂપ તસ્વીર મુકવાની હોઈ, કોઈ એક કવિતાના શબ્દો પરથી સ્વરાંકન શોધવાનું હોઈ, સ્કેન કરેલા કાગળ પરથી કે ચોપડીમાં જોઈએ શબ્દો લખવાના હોઈ.. અને કલાકોની મહેનત પછી કોઈ કવિતા મુકાઈ ટહુકો પર કે ગીત ગુંજતું થાય – એ બધું તરત જ ‘વસૂલ’ થાય એ રીતે એના પર comment કરવાની હોઈ – આમાંની એક પણ કામ હું એકલે હાથે ન્હોતી કરી શકવાની …. ડગલે ને પગલે આપ સર્વે નો સાથ હંમેશા મળ્યો છે, અને ભવિષ્યમાં પણ મળશે જ એની ખાતરી છે.
ઘર પરિવારથી અલગ, માતૃભાષા અને વતનથી અલગ થયાનો ઝુરાપો ખાળવા શરૂ કરેલો પ્રયાસ આટલા વર્ષો ટકશે, અને સાથે એક Registered Non-profit Organization તરીકે કાર્યરત થશે, એવું સ્વપ્ને પણ નહોતું ધાર્યું.
અને હા, એ પરથી યાદ આવ્યું – તને ટહુકોની YouTube Channel ને Like & Subscribe કર્યું કે નહિ ?
https://www.youtube.com/channel/UCDI_0oMfqsb2WTjwZSE9Xtw
ટહુકોની ડોક્ટર – દિપલ પટેલ – યાદ છે ને? એની જ અથાગ મહેનતથી આ ટહુકો ની યુટ્યુબ ચેનલ પર ટહુકો આયોજિત કાર્યક્રમોનું રેકોર્ડિગ જોવા અને સાંભળવા મળશે.
આ સાથે યાદ આવ્યું તો પૂછી જ લઉં – ટહૂકો Foundation ની નવી Online / Zoom programs શ્રેણી – સ્વર અક્ષર – માણવાનું ચૂકી નથી ગયા ને? દર મહિને એક કલાકાર ને જાણવા માણવાનો અવસર – ગમતાંનો global ગુલાલ – ટહુકો Foundation ના Creative Director હેતલ બ્રહ્મભટ્ટ ની મહેનતથી જ એ શક્ય બન્યું છે. આપ દર મહિને અમારી સાથે જોડાશો zoom તો તો ગમશે જ, પણ અત્યાર સુધીના અને હવે પછીના બધા સ્વર-અક્ષર શ્રેણીના કાર્યક્રમોનું રેકોર્ડિગ ટહુકોની YouTube Channel પર પણ મળશે.
ચલો હવે વધારે સમય નહિ લઉં આપનો … જે શબ્દોથી, જે સ્વરાંકનથી ટહુકોની શરૂઆત થઈ હતી, એ આજે ફરી માણો.. અને હા, આટલા વર્ષોમાં આપને શું ગમ્યું, શું મળ્યું, અને ટહુકો વિશેનો આપનો બીજો કોઈ પણ પ્રતિભાવ હોઈ તો જણાવશો? આ Facebook Twitter Insta TikTok અને What Not ના જમાનામાં ટહુકો પર પ્રતિભાવો આમ પણ ખૂબ જ ઓછા થઈ ગયા છે. જો આપ આ પોસ્ટ વાંચી રહ્યા હોવ, તો એક નાનકડી comment પણ કરશો? મને અને ટહુકો સાથે જોડાયેલા સર્વે ને ગમશે.
**********
તમે ટહૂક્યાં ને આભ મને ઓછું પડ્યું…
ટહૂકારે એક એક ફૂટી પાંખો ને હવે
આખું ગગન મારું ઝોલે ચડ્યું…
**********
મારી પહેલી તે પ્રીતનો
મ્હોર્યો પારિજાત,
ઝૂકી ઝૂકી ઉરને આંગણ
કરતો સુગંધભરી વાત,
– મારી પહેલી …
ફૂલ ફૂલની ફોરમ લઇને
વહેતા મનના વાયુ,
હૈયાના ધબકારા કહેતા :
‘લોચન કોક લપાયું;’
ચેન નહીં દિવસના, વીતે
વસમી સપને રાત :
– મારી પહેલી …
પ્રાણ તણી વીણાના તારે
ગૂંજે ગીત અજાણ્યાં,
વ્યાકુળ ઉરના મધુર અજંપા
મન ભરીને માણ્યા;
ઊઠી મારા પ્રીત-પટોળે
મોરપિચ્છની ભાત :
– મારી પહેલી …
આજે ટહુકોની ચૌદમી વર્ષગાંઠ…
આટલા વર્ષોમાં ટહુકો તરફથી શું મળ્યું એનો હિસાબ કરવો મુશ્કેલ છે.. પણ હા, ટહુકો તરફથી મને સૌથી મોટી Gift જે મળી છે – એ છે કેટલાક અતિશય વ્હાલા મિત્રો. કેટલાક જેમની સાથે દરરોજ વાત થાય છે, તો કેટલાક એવા જેમની સાથે કદાચ વર્ષે એક વાર.. આજે એ સૌ ને એક નાનકડી વાત કહેવી છેઃ
एहसान मेरे दिल पे तुम्हारा है दोस्तो
ये दिल तुम्हारे प्यार का मारा है दोस्तो
અને આજે તમારી સાથે વહેંચવું છે ટહુકોનું એકદમ પોતીકું એવું સ્વરાંકન – કવિ મિત્ર વિવેક ટેલરના શબ્દો, અને સ્વરકાર મિત્ર મેહુલ સુરતીનું સ્વરાંકન…
સ્વર : અમન લેખડિયા
સંગીત : મેહુલ સુરતી
.
અડધી રમત થી ઊઠવાની છૂટ છે તને,
તારી શરત થી જીતવાની છૂટ છે તને.
વાતો જો થઈ શકે તો દિલે બોજ ના રહે,
સીવેલાં હોઠ લઈ જવાની છૂટ છે તને.
ખાલી જગા સમાન આ જીવન હવે થયું,
પૂરી શકે એ પૂરવાની છૂટ છે તને.
મરજી થી તારી ગઈ છે તું, મનફાવે ત્યારે, યાર!
ખૂલ્લાં છે દ્વાર, આવવાની છૂટ છે તને.
નિશ્ચય છે મારો, હું તને પામું આ જન્મ માં,
ચોર્યાસી લાખ વેઠવાની છૂટ છે તને.
આ આંગળીનાં શ્વાસ માં થઈ શબ્દ ની હવા,
આશ્રિત ને પ્રાણ બક્ષવાની છૂટ છે તને.
૧૨મી જુન… ટહુકોની વર્ષગાંઠ… આ વર્ષે કોઇ ખાસ ‘Celebration’ લઇને નથી આવી.. બસ એક વાત કરવી છે, વાચકો સાથે.. અને ખાસ તો પોતાની સાથે..!!! I haven’t given up on myself, yet! ટહુકોનો સાથ આપતા રહેજો.. કૂકડાની બાંગ સાથે ટક્કર લેવા જેટલી નિયમિતતા ફરી આવશે!!
વ્હાલા ‘ટહુકો’ ને જન્મદિવસની મોડી પણ મોળી નહિં એવી શુભેચ્છાઓ સાથે – વ્હાલી સખી મોના નાયક ‘ઊર્મિ’ની આ મનગમતી ગઝલ!!
Tropical Cyclone ‘વાયુ’ થી પ્રભુ સૌની રક્ષા કરે એ પ્રાર્થના.
*******
પ્રથમ ખૂલ્લી આંખે એ સપના ગણે છે,
પછી સ્વપ્નમાં આવી ચૂંટી ખણે છે.
આ માણસ અજાયબ ને અવળુ ભણે છે,
ફસલને નહીં, વાવણીને લણે છે.
નથી હોશ એને કે ગૂંગળાઈ જાશે…
એ બારી વિનાની ઈમારત ચણે છે.
વચન આપીને પણ ક્યાં આવે છે એ, સૈં !
છતાંયે સતત પગરવો રણઝણે છે.
વિના કારણે પહેલા વિખરાઈ જાશે,
પછી એ સમેટીને ખુદને વણે છે.
ગજબનું નગર છે, ગજબના છે માણસ,
જે અંતરનાં સગપણને વળગણ ગણે છે!
લખે છે, ભૂંસે છે, ફરીથી લખે છે…
આ રીતે એ મનનાં તમસને હણે છે.
ઘડીભરમાં સ્થાપે, ઘડીમાં ઊથાપે,
સતત મારી ઊર્મિઓ સમરાંગણે છે.
– મોના નાયક ‘ઊર્મિ’
આદરણીય કવિ, સ્વરકાર અને ગાયક શ્રી. નિનુ મઝુમદારને આજે એમના 102મા જન્મદિને આદરાંજલિ.વંદન
કવિના અક્ષરમાં લખેલી કવિતા
વ્યોમ સરોવરમાં ભમે દિવ્ય મકરનાં વૃંદ
મલય ત્યજી લાવે રવિ શીતળતાનો અંત;
અરુણે વાળ્યાં અશ્વને અલકાપુરીને પંથ
દક્ષિણથી ઉત્તર ફર્યાં ભાનુદેવ ભગવંત.
સચરાચર ચેતનનું મોતી એક પ્રગટી સનાતન જ્યોતિ
ચઢ્યાં મેઘ વિના મેઘધનુ રંગો દોડી આવી ગગનમાં પતંગો
પેલા ગેબનું રહસ્ય જઈ ખોલે, કોઈ બાકી છબીલી ડોલે,
કોઈ સંદેશો લઇ ધરતીનો, શોધે પ્રીતમ પ્રણય રંગભીનો
કોઈ રૂપેરી ફુમતાંવાળી તો કોઈ અંતરના રૂપથી રૂપાળી
જાણે ઉડે અનંતનાં ઉમંગો દોડી આવી ગગનમાં પતંગો
ફૂટી અંબરને લીલી પીળી પાંખો, ખૂલી મસ્તીની લાલ લાલ આંખો
અહી જામ્યો છે જંગી મેળો, એને બાંધે અખંડ દોર ભેળો
કોઈ ખેંચે ને કોઈ ઢીલ છોડે તો કોઈ ખેલે પવનને ઘોડે
જાણે જીવનનાં જીતવા જંગો દોડી આવી ગગનમાં પતંગો
કોઈ ઉત્તરને કોઈ દખ્ખણની કોઈ પૂરવને કોઈ પરછમની
મળી કોઈ ચતુર કોઈ ભોળી પૂરા આભમાં છવાઈ રંગટોળી
દીધી ઢાંકી સૂરજની જ્વાળા રચે દિગંતમાં નક્ષત્રની માળા
જાણે બ્રહ્માનાં મનનાં તરંગો દોડી આવી ગગનમાં પતંગો
—– નીનુ મઝુમદાર
—————————————————————
ઓલ્યા પહાડની પાછળ પરોઢિયે રાતો રાતો રંગ ઢોળાયો
વસ્તર જાતા રાતનું
જાણે આભને ગાલે શરમભર્યો શેરડો એક છવાયો. – ઓલ્યા …
રમતા’તા થોડા તારલા થોડી બાકી રહેલી રાતે
ભમતા’તા નભ મોરલા થઇ વાદળિયાં પરભાતે
પૂરવને ભરી અમરતનો સોનલ કૂપો પાયો. – ઓલ્યા…
એકદંડિયા મ્હેલથી કો’કે કુવરીને છોડાવી
હજાર હાથે લડે બાણાસુ, કાળસેના તેડાવી
સૂરજદાદો અગનરથે ચઢી ગગન ધાયો – ઓલ્યા …
કુદરતમાં નાહીને પશુપ્રાણીએ મંત્ર જગાવ્યો
ભૂલાઈ જાતા સામને પાછો પંખીઓએ ગવરાવ્યો
ઝાકળથી ધોઈ આકાશભૂમિ હવનને પ્રગટાવ્યો – ઓલ્યા ….
—– નીનુ મઝુમદાર
નેહા યાગ્નિકનો ખુબ આભાર.
આજે ૧૨મી જુન.. ટહુકો શરૂ થયાને ૧૧ વર્ષ થઇ ગયા. આટલા ૧૧ વર્ષોમાં ટહુકો વેબસાઇટે મને ઘણુ આપ્યુ છે, પણ સૌથી મૂલ્યવાન કોઇ ભેટ મને મળી હોઇ તો એ છે કેટલાક દિલોજાન મિત્રો! એ મિત્રો, હંમેશા માર્ગદર્શન આપતા વડીલો, જેમનું સર્જન ટહુકો પર ટહુકતુ રહ્યુ છે એ સૌ કવિઓ, સંગીતકારો, ગાયકો, અને જેમની ચાહના છેલ્લા ૧૧ વર્ષોથી હંમેશા મળી છે એ સૌ વાચકોનો આજે ફરી એકવાર હ્રદયપૂર્વક ઋણસ્વિકાર કરું છું.
છેલ્લા થોડા વર્ષોમાં ટહુકો પર પહેલાની જેમ દરરોજ પોસ્ટ નથી મુકાતી, એના કારણ આમ તો ઘણા આપી શકાય, પણ આખરે તો એને મારુ પોતાનુ lack of discipline જ કહી શકાય!
દર વર્ષની જેમ, આ વર્ષે પણ ટહુકો પર પહેલાની જેમ જ નિયમિત કાવ્યો અને સંગીતની વહેંચણી થાય એની બને એટલી વધુ કોશિશ કરીશ.
આજે મમળાવીએ, આ એક નાનકડી કવિતા – આપણા સૌના લાડીલા ટહુકાને અર્પણ… અને આપણા સૌની ભીતરથી સ્વયંસ્ફૂરિત એવા ટહુકાને અર્પણ!
(તસ્વીર – વિવેક ટેલર)
ડાળ પર ટહુકા કરતી કોયલ…
એ ટહુકા
કોઈના સવાલના જવાબ નથી,
કોઈના ટહુકાના પડઘા નથી.
એ ટહુકા
સ્વયંસ્ફૂરિત છે,
અંતરમાં જાગેલા ગીતનો આવિષ્કાર છે…
– માયા એંજેલો
(ભાવાનુવાદ – ચંદ્રેશ ઠાકોર)
આજે ૧૨મી જુન… આજથી બરાબર ૧૦ વર્ષ પહેલા – ટહુકો અને મોરપિચ્છ – એ બે બ્લોગ્સની શરૂઆત કરેલી… ફક્ત નિજાનંદ માટે, અને વતન ઝૂરાપાની વેદનાને થોડી ઓછી કરવાની ઇચ્છા સાથે શરૂ થયેલા બ્લોગ્સને મિત્રો, કલાકારો અને વાચકોનો એવો સારો પ્રતિસાદ મળ્યો કે આજે એક Registered non-profit organization તરીકે ટહુકો ફાઉન્ડેશન કાર્યરત છે..!!
અને આમાંથી કંઇ પણ – આપ સૌની શુભેચ્છા, માર્ગદર્શન, અને સતત સહકાર વગર શક્ય ન હતું..!! ઘણા મિત્રો, કવિઓ, ગાયકો અને સંગીતકારોએ આ દશાબ્દિ નિમિત્તે શુભેચ્છા સંદેશ મોકલ્યા છે… આવતા થોડા દિવસો સુધી એ આપ સુધી પહોંચાડવાની ઇચ્છા છે, અને હા, આપ સૌના સલાહ, સુચનો, શુભેચ્છાની પણ આશા રાખું છું..!! આપ અહીં કોમેંટમાં લખી શકો – અથવા અમને write2us@tahuko.com પર ઇમેઇલ કરી શકશો..!! આપના ઓડિયો, વિડિયો કે પત્ર સંદેશ અમે ટહુકો.કોમ વેબસાઇટ પર જરૂરથી લઇ આવશુ.
અને કવિ પન્ના નાયકના શુભેચ્છા સંદેશથી જ શરૂઆત કરીએને?
કોઈ કાવ્ય શોધવું છે, મળી જશે ટહુકો પર. કોઈ ગાયક શોધવો છે, મળી જશે ટહુકો પર. કોઈ સ્વરકાર શોધવો છે, મળી જશે ટહુકો પર. જયશ્રીએ tahuko.com સ્થાપીને સ્વથી સર્વ સુધીનો અભિગમ સાધ્યો છે. એટલે વિશ્વવ્યાપી tahuko.comને બિરદાવીએ એટલું ઓછું છે. જયશ્રીએ બીજ વાવ્યું અને આજે દસ વરસ પછી એ ઘટાદાર વૃક્ષ થયું છે. આ કામ જયશ્રીએ કોઈ અભિમાન કે આડંબર વિના કર્યું છે, માત્ર માતૃભાષાના પ્રેમને કારણે.
રોજ એક કવિતા શોધવી અને સવારે પાંચ વાગે એને બ્લોગ પર મૂકવી એ નાનીસૂની વાત નથી. અને આ કામ સતત દસ વરસથી જયશ્રી કરે છે. આજે ટહુકો પર લગભગ ૨૫૦૦ કવિતાઓ ઉપલબ્ધ છે. આ કામ ખંત અને નિષ્ઠા માગી લે છે અને એ જયશ્રીએ પુરવાર કર્યું છે.
tahuko.comના દસમા જન્મદિને મારી અનેક શુભેચ્છાઓ કે આ બ્લોગ હજી પણ ફૂલે ફાલે અને બીજા બ્લોગને પ્રેરણા આપતો રહે.
પન્ના નાયક
(નૂતન ટહુકો…. આન્યા અને મમ્મી જયશ્રી)
*
નવમી વર્ષગાંઠ પર ટહુકો ડૉટ કૉમ ને અઢળક મબલખ શુભકામનાઓ…
*
જોતજોતામાં નવલા નવ વરસ પસાર થઈ ગયાં અને આપણા સહુનો લોકલાડીલો ટહુકો દસમા વરસમાં આજે પ્રવેશી રહ્યો છે. છેલ્લા થોડા સમયથી ટહુકો એની શરૂઆતની નિયમિતતાથી રોજ વહેલી પરોઢે આપણા કાનોને શબ્દ-સૂરથી તરબતર કરવાના બદલે અનિયમિતતાથી આપણા દરવાજે ટકોરા મારી રહ્યો છે…
અમે અમારા અંગત ડિટેક્ટિવ શ્રીયુત વ્યોમકેશ બક્ષીને ટહુકો ડૉટ કોમની અનિયમિતતાના કારણો અંગે તપાસ કરવાનું કામ આપ્યું હતું… અને ડિટેક્ટિવ મહાશય જે ધમાકેદાર કારણ શોધી લાવ્યા છે એ જાજરમાન કારણ આજે હું ટહુકોની નવમી વર્ષગાંઠે આપ સહુ સમક્ષ રજૂ કરું છું… અને આ કારણ છે જયશ્રી અને અમિતના બગીચામાં ખીલેલું નવલું પુષ્પ, આન્યા પટેલ !
કુ. આન્યા (જયશ્રી-અમિત) પટેલ, ટહુકો પરિવારમાં આપનું દબદબાપૂર્વક સ્વાગત છે… આશા રાખીએ કે આપ ઝડપભેર આપના પગ પર ઊભા થઈ જાવ તો અમને અમારો તહુકો ફરીથી નિયમિત કૂકડાની બાંગ બનીને મળતો થાય…
નવમા જન્મદિવસ પર ખૂબ ખૂબ મુબારકબાદી, ટહુકો.કોમ…
– વિવેક મ. ટેલર
*
(આન્યા….. … વિવેકઅંકલ સાથે)
જયશ્રી ભક્ત પટેલ અને ટહુકો ડૉટ કૉમ – આ બે નામ ગુજરાતી કવિતા-સંગીતપ્રેમીઓના હૃદયમાં ‘અમિત’પણે અંકાઈ ચૂક્યા છે. આજે ચોથી સપ્ટેમ્બરના રોજ ટહુકોની કર્ણધાર-સ્થાપક જયશ્રીની વર્ષગાંઠ છે… જયશ્રીને વર્ષગાંઠ નિમિત્તે શત શત કોટિ શુભકામનાઓ…
शतम् जीवेत् शरद: ।
*
આ ફુલ્લકુસુમિત તેજ રહો યાવત્ચંદ્રૌદિવાકરો,
આ સ્મિત પણ એનું એ જ રહો યાવત્ચંદ્રૌદિવાકરો.
મદમસ્ત ગુલાબી સપનાંને એકેય કંટક ભોંકાય નહીં,
એવી મખમલ મખમલ સેજ રહો, યાવત્ચંદ્રૌદિવાકરો.
– વિવેક મનહર ટેલર
*
જોગાનુજોગ આજે કવિશ્રી કૃષ્ણ દવે અને મહેશ રાવલની પણ વર્ષગાંઠ છે. બંનેને જન્મદિવસની ખૂબ ખૂબ શુભકામનાઓ…
*
૧૨ જુન, ૨૦૦૬….. ૧૨ જુન, ૨૦૧૪…
આઠ વર્ષ…. ૨૩૦૦થી વધુ પૉસ્ટ્સ… ૪૦૦૦૦થી વધુ પ્રતિભાવ… અને વિશ્વભરમાં ખૂણે-ખૂણે વસતા ગુજરાતીઓનો અપ્રતિમ સ્નેહ… કોઈ એવો ગુજરાતી શોધવો મુશ્કેલ છે જેને પોતાના મૂળિયા વિશે, ગુજરાતી હોવાપણા વિશે થોડો પણ પ્રેમ હોય અને ટહુકો.કોમ પર એકપણ મુલાકાત ન લીધી હોય.
કૂકડાની બાંગ કરતાંય વધુ નિયમિતતાથી રોજ સવારે સૂરજનું સ્વાગત કરતો જયશ્રી-અમિતનો ટહુકો છેલ્લા થોડા સમયથી અનિયમિત થયો છે એ આપણે સહુ જાણીએ જ છીએ. પારિવારિક વ્યસ્તતામાં બંને જણ ઝડપભેર ‘સેટ’ થઈ જાય અને આવનારા સમયમાં ફરી ટહુકો કૂકડાની બાંગ સાથે ‘કૉમ્પિટ’ કરતો થઈ જાય એવી શુભકામનાઓ સાથે મારા-તમારા-આપણા સહુના વહાલસોયા ટહુકો.કોમને આઠમી વર્ષગાંઠ પર શત શત કોટિ શુભકામનાઓ…
વર્ષગાંઠની અંતઃકરણપૂર્વકની વધાઈ હો, પ્યારા ટહુકો.કોમ !
– વિવેક મનહર ટેલર
