ટહુકો.કોમના ગાયક વૄંદ – હેતલ બ્રહ્મભટ્ટ, આણલ અંજારિયા, અચલ અંજારિયા અને વિજય ભટ્ટ – સૌ એ જયશ્રી ભક્તાની આગેવાની હેઠળ ફરી એકવાર સુંદર કાર્યક્રમ પીરસ્યો; Los Angeles ના ગુજરાતીઓને ગુજરાતીપણાનું ગૌરવ અપાવ્યું. ૧૩મી જુલાઇની બપોરે સાન ફર્નાન્ડો વેલી ગુજરાતી એસોસિયેશનના ઉપક્રમે ૧૬૦થી વધુ ગુજરાતીઓએ ગુજરાતી ગીત-સંગીત-કવિતા માણ્યા.  SFVGA ના શ્રીમતી સુરભીબેન શાહે સૌને આવકાર્યા અને જયશ્રી ભક્તાને કાર્યક્રમનું સંચાલન સોંપ્યું. સળંગ કાર્યક્રમ દરમ્યાન જયશ્રીએ સુંદર કાવ્યપંક્તિઓ દ્રારા રમેશ પારેખ અને અન્ય કવિઓની કવિતાનો શ્રોતાઓને રસાસ્વાદ કરાવ્યો.

આણલે પોતાના તાલિમબધ્ધ અવાજથી સુંદર શ્લોક ગાઇને કાર્યક્રમનો શુભારંભ કર્યો. હેતલે ખૂબજ ભાવપૂર્વક માડી તારુ કંકુ ખર્યું ગીતની કલાત્મક રજૂઆત કરી વાતાવરણને ઊર્જામય બનાવી મા સ્તુતિ રજૂ કરી. આણલે રમેશ પારેખનું મીરાગીત શાસ્ત્રીય રીતે રજુ કરીને ‘આજ મને મોરપિંછના શુકન થયા’ ગાઇને ર.પા.ની મીરાસ્થિતીનો ખ્યાલ આપ્યો. વિજયભાઇએ રમેશ પારેખની ગઝલ ‘લે મારાથી કર શરૂ’ ની રજુઆત રાગ કિરવાણીમાં પોતાની આગવી ઢબે દરેક શેર સમઝાવતા ગાઇને શ્રોતાઓને રમેશ પારેખના ઉંડા માનવતાવાદી અભિગમનો પરિચય કરાવી દાદ મેળવી. ત્યાર બાદ અચલ રમતિયાળ અને પ્રેમસભર રમેશ પારેખનું ગીત – મારી આંખમાં તું – રજૂ કરી પુરુષપ્રધાન પ્રણયગીતની રજૂઆત કરી.

આ દરમ્યાન જયશ્રી બે ગીતોની વચ્ચે ખૂબ જ રસપ્રદ રીતે કવિતાની પંકિત રજૂ કરી બે ગીતોને વણી લેતી હતી. આણલનું છેલાજી રે સૌને જાણીતા ગીત સાથે ગણગણવાનું ખૂબ ગમ્યું. આણલની રજૂઆત ખૂબ જ મનોરંજક હતી. અને તેમાં વળી જયશ્રીની પ્રસ્તાવનાએ શ્રોતાઓને ખૂબ જ રમૂજ પુરી પાડી. ત્યાર બાદ હેતલે તેના તાલિમબધ્ધ અવાજમાં રમેશ પારેખનું ભાવવિભોર પ્રિયતમાનું ગીત – સાંવરિયો – ગાયું. જે શ્રોતાઓએ ભરપૂર તાળીઓથી વધાવી લીધું. વિજય-અચલે – રમેશ પારેખનું રમતિયાલ ગીત – એક છોકરી ન હોય – ગાઇને મસ્તીનું વાતાવરણ ઉભું કરી દીધુ.

હવે વારો હતો રમેશ પારેખની વસંત ગઝલનો. હેતલ-વિજયે ગુલમ્હોર મ્હોર્યા એટલે – ગાઇને યુગલ ગીત-ગઝલ રીતે રજુ કરી. વિજયે આ ગઝલનું સ્વરનિયોજન પોતે કર્યું હતું, અને ખૂબ જ સુંદર રીતે રજુ કરી શ્રોતાઓને ઝુમાવી દીધા, ઉનાળામાં વસંતના ગુલમ્હોર મ્હોરાવી દીધા.

કાર્યક્રમનો બીજો દોર અચલે ‘પંખીડાને આ પીંજરુ‘ ગાઇને શરૂ કર્યો. સૌ ને આ જાણીતા ગીત સાથે ગણગણવાની ખૂબ મઝા આવી. અચલ-આણલે રમેશ પારેખનું ‘એવું કંઇ કરીએ‘ યુગલગીત ગાઇને દાંપત્ય જીવનને કેમ આનંદમય કર્યું તે શીખવ્યું. ત્યારબાદ રમેશ પારેખનું અત્યંત સંવેદનશીલ ‘વૃક્ષસંવનનાર્થીનું ગીત‘ ‘સાવ રે સૂક્કા ઝાડને જોઇ‘ રજૂ કર્યું વિજયે આ ગીતની સમજણ આપતાં ધીમી તરન્નુમની રીતે રસાસ્વાદ કરાવતા રજૂઆત કરી. વિજયે રાગ પહાડી ઉપર આ ગીતનું સ્વરાંકન કર્યું છે તે સમજાવીને રજૂઆત કરી. સુકા વૄક્ષ પ્રેમની વાત સાંભળીને શ્રોતાઓને આંખમાં ઝળઝળિયાં આવી ગયા. આણલે ઓધાજી મારા વ્હાલાને વઢીને કહોજો ની અત્યંત સુંદર ભક્તિમય રજૂઆત કરી શ્રોતાઓના દિલ જીતી લીધા. સુંદર સ્વર ઠરાવ અને પારંપરિક સ્વરનિયોજન શ્રોતાઓને સ્પર્શી ગયું. વિજયભાઇએ જલન માતરીની ગઝલ ‘તકદીર ખુદ ખુદાએ લખી‘ રજૂ કરી જે ખૂબ જ દાદ પામી. વળી પાછા અચલે અવિનાશ વ્યાસની ‘કહું છું જવાનીને‘ ગાઇને શ્રોતાઓને સરી જતી યુવાનીને પકડવા મથતા વ્રૂધ્ધની ઓળખાણ આપી.

ત્યાર બાદ દોર હતો વરસાદી ગીતોનો. આણલ-હેતલે રાગ મલ્હારમાં તાના-રીરીનું ગીત ‘ગરજ ગરજ‘ અત્યંત કલાત્મક અને શાસ્ત્રીય રીતે ગાયું, જાણે મેધરાજા ઉતરી પડ્યા. સૌને ગીતની ઝડપી પરાકાષ્ઠા ખૂબ ગમી. ત્યારબાદ વરસાદનો દોર હેતલે ચાલુ રાખ્યો અને શાસ્ત્રીય રીતે રીમઝીમ ગાઇને તેની ગાયકીની તાલિમનું પ્રદર્શન કર્યું. ત્યાર બાદ સૌએ સાથે મનપાંચમના મેળામાં સમૂહગીત તરીકે રજૂ કર્યું. અને અંતે જાણીતા ગરબા-રાસની શુંખલા રજૂ કરીને સૌને તાનમાં લાવી દીધા કે સૌ શ્રોતાઓ ગરબા-રાસ લેવા લાગ્યા. સમગ્ર કાર્યક્રમ દરમ્યાન કી-બોર્ડ અને વાંસળી સાથે ‘અનિસ ચંદાની‘ અને તબલા પર ‘જયપ્રકાશજી’ એ કલાકારોનો ખૂબ જ સરસ સાથ આપીને માહોલને જીવંત રાખ્યું.

અંતે સુરભીબેને સૌનો આભાર માન્યો.

અગસ્ત્ય ફાઉન્ડેશન દ્વારા નિર્મિત આપણી ભાષાની, આપણને અંદરથી અજવાળતી કેટલીક કવિતાઓની સંગીતમય પ્રસ્તુ તિનું આલબમ ‘હરિને સંગે’ કવિ શ્રી ચંદ્રકાંત શેઠ અને પદ્મશ્રી ડો.કુમારપાળ દેસાઈ દ્વારા તારીખ ૩/૫/૨૦૧૪ ને શનિવારે વિશ્વકોશ ભવનમાં એક કાર્યક્રમ દરમિયાન વિમોચિત થશે.

વાનકુવર કેનેડા સ્થિત ડૉ.રાજેશ દેસાઈ અને ડૉ.સુરેન્દ્ર પટેલની ઈચ્છાથી આ આલબમ તૈયાર થયું. ડૉ.સુરેન્દ્ર પટેલનાં માતુશ્રીનું અવસાન થયું એ પછી મા સરસ્વતીની સેવા થાય અને કૈંક અવનવું કામ થાય એમાં એમને પોતાનું યોગદાન આપવું હતું. એમના પરમ મિત્ર ડૉ.રાજેશ દેસાઈએ વિચાર આપ્યો કે ફિલસૂફીથી ભરપૂર આપણો ભવ્ય સાહિત્યિક વારસો સાંગીતિક સ્વરુપે રજૂ થાય અને આદ્ય કવિથી અત્યાર સુધીના કવિઓની કવિતા જો ગવાઇને રેકોર્ડ થાય તો એક અદ્ભુત દસ્તાવેજ તૈયાર થાય. એમના સૂચનથી અમર ભટ્ટે આ આલબમ તૈયાર કર્યું છે. એનઆરઆઈઓના માતૃભાષાપ્રેમનું અને સંસ્કૃ તિપ્રેમનું આ ઉત્તમ ઉદાહરણ છે.

સાચી કવિતા આપણાં ચિત્તને ઉજાગર કરે જ છે. અહીં આદ્ય કવિ નરસિંહથી લઈને અનુઅધુનિક કવિઓએ રચેલી કેટલીક દિલમાં દીવો પ્રગટાવે એવી કવિતાઓની સંગીતમય રજૂઆત છે. મધ્યકાલીન કવિઓમાં નરસિંહ, મીરાં,દયારામ- પંડિત-ગાંધીયુગનાં કવિઓમાં ન્હાનાલાલ, સુન્દરમ, ઉશનસ, આધુનિક કવિઓમાં ચંદ્રકાંત શેઠ અને રમેશ પારેખ અને અનુઅધુનિક કવિઓમાં હરીશ મીનાશ્રુ અને મિસ્કીન છે. પસંદ કરાયેલાં કાવ્યોમાં સામાન્ય તાર- ‘કોમન થ્રેડ’ એ આધ્યાત્મિક સંસ્પર્શ કે પરમ તત્ત્વનો સંદેશ કે એની સાથેનું અનુસંધાન છે. સ્વરાંકન- સંકલન અમર ભટ્ટનાં છે. પુરુષોત્તમ ઉપાધ્યાય,ઓસમાણ મીર,અમર ભટ્ટ, ગાર્ગી વ્હોરા અને ઐશ્વર્યા મજમુદારે આ રચનાઓ ગાઈ છે. તમામ રચનાઓ એક જ સૂરમાં- સ્કેલમાં રેકોર્ડ કરવામાં આવી છે, જે આલબમ પાછળનો મધ્યવર્તી વિચાર વ્યક્ત કરે છે. આલબમનો કવર ફોટો વકીલ અને સુખ્યાત ફોટોગ્રાફર દિવ્યેશ સેજ્પાલનો છે,જે પણ આ વિચારને આગળ કરે છે.

‘હરિને સંગે’ શીર્ષક નરસિંહ મહેતાના અમર પદ ‘હળવે હળવે હળવે હરજી મારે મંદિર આવ્યા રે’ માંની આ પંક્તિમાંના શબ્દોમાંથી લેવાયું છે -‘જાગી જાગી જાગી હું તો હરિને સંગે જાગી રે’. કબીરપંથી કવિ હરીશ મીનાશ્રુના આ પદના શબ્દો જુઓ- ‘સાધો, હરિ સંગે હરીફાઈ’- હરિ સાથેની હરીફાઈમાં અંતે કોણ જીતે? ઈન્ટરનેટ ઉપરથી મીરાંનું આ પદ મળ્યું-‘ હેરી મ્હાં દર્દે દિવાની,મ્હારાં દરદ ન જાણ્યાં કોય’, જેનું સ્વરાંકન રાગ દેશી ઉપર આધારિત છે. સુંદરમની રચના ‘પ્રભુ મારી અંધારી રાત્યુંને દેજો તારલાજી’ ભજની દીપચંદી ઠેકામાં છે. અનુઆધુનિક કવિ મિસ્કીનની આ રચના ‘દેરી મંદિર શોધી શોધી લોક નિરંતર ફર્યા કરે છે’માં પરમ તત્ત્વને પામવા ભીતર પ્રવેશવાની વાત ગઝલના સ્વરુપમાં છે, જે રાગ ભટિયાર પર આધારિત છે.દયારામની રચના ‘નિશ્ચેના મહેલમાં વસે મારો વ્હાલમો’ પણ અનોખા અંદાજમાં રજૂ થઇ છે. કવિ ન્હાનાલાલની રચના-‘હરિ આવોને’માં હરિને આવવા માટેનું ઇજન છે,જેનું તાલનું વજન ગરબા સ્વરુપનું છે. કવિ રમેશ પારેખે મીરાંની મનોદશામાં પહોંચીને આપેલા કાવ્યસંગ્રહ ‘મીરાં સામે પાર’નું ગીત ‘હું મારી મરજીમાં નૈ, હરિજી મુંને એવી મોહાડી ગયા સૈ’, માટે પણ જુદા જ વજનવાળો ઠેકો ઉપયોગમાં લીધો છે. કવિ ઉશનસના આ ગીતમાં,તળપદા શબ્દોમાં, જિંદગીનો સંદેશ છે- ‘અષાઢે તણખલું ના તોડીએ જી, આવ્યા રે અતિથિ ના તરછોડીએ જી, પરથમ મળિયા શું મુખ ના મોડીએ જી’. કવિ ચંદ્રકાંત શેઠના ગીત ‘ગોદ માતની ક્યાં?’ ‘મા’ની ગેરહાજરીમાં એનું મહિમાગાન છે. બોટાદકરની પ્રખ્યાત રચના- જનનીની જોડ સખી નહિ જડે રે લોલ- ના જેવી જ સક્ષમ આ રચના છે. તબલાંના તાલ વગર પણ લય સાથે એનું સ્વરાંકન આંખો,મન, હૃદય જરુર ભીનાં કરશે.

વાદ્યસંગીતનિયોજન અમિત ઠક્કરે ભાવાનુરુપ કર્યું છે. આજકાલ વાદ્યોનો ‘સિન્થેટીક સાઉન્ડ’ સાંભળવા મળે છે ત્યારે અહીં મૂળ વાદ્યો વપરાયાં છે. તાલવાદ્યનો પણ વૈવિધ્યસભર ઉપયોગ સંજય સેજ્વલકરે કર્યો છે.

ટૂંકમાં, સંગીતનું કામ શાંતિ આપવાનું છે એ પાયાની વાતનો ખ્યાલ આ આલબમમાં રખાયો છે. રસિક ભાવકોને આ આલબમ જરુર સંતર્પક લાગશે.