Category Archives: ટહુકો

ટહુકો.કોમની અગિયારમી વર્ષગાંઠ….

આજે ૧૨મી જુન.. ટહુકો શરૂ થયાને ૧૧ વર્ષ થઇ ગયા. આટલા ૧૧ વર્ષોમાં ટહુકો વેબસાઇટે મને ઘણુ આપ્યુ છે, પણ સૌથી મૂલ્યવાન કોઇ ભેટ મને મળી હોઇ તો એ છે કેટલાક દિલોજાન મિત્રો! એ મિત્રો, હંમેશા માર્ગદર્શન આપતા વડીલો, જેમનું સર્જન ટહુકો પર ટહુકતુ રહ્યુ છે એ સૌ કવિઓ, સંગીતકારો, ગાયકો, અને જેમની ચાહના છેલ્લા ૧૧ વર્ષોથી હંમેશા મળી છે એ સૌ વાચકોનો આજે ફરી એકવાર હ્રદયપૂર્વક ઋણસ્વિકાર કરું છું.

છેલ્લા થોડા વર્ષોમાં ટહુકો પર પહેલાની જેમ દરરોજ પોસ્ટ નથી મુકાતી, એના કારણ આમ તો ઘણા આપી શકાય, પણ આખરે તો એને મારુ પોતાનુ lack of discipline જ કહી શકાય!

દર વર્ષની જેમ, આ વર્ષે પણ ટહુકો પર પહેલાની જેમ જ નિયમિત કાવ્યો અને સંગીતની વહેંચણી થાય એની બને એટલી વધુ કોશિશ કરીશ.

આજે મમળાવીએ, આ એક નાનકડી કવિતા – આપણા સૌના લાડીલા ટહુકાને અર્પણ… અને આપણા સૌની ભીતરથી સ્વયંસ્ફૂરિત એવા ટહુકાને અર્પણ!

26872_377958986366_7390234_n
(તસ્વીર – વિવેક ટેલર)

ડાળ પર ટહુકા કરતી કોયલ…
એ ટહુકા
કોઈના સવાલના જવાબ નથી,
કોઈના ટહુકાના પડઘા નથી.
એ ટહુકા
સ્વયંસ્ફૂરિત છે,
અંતરમાં જાગેલા ગીતનો આવિષ્કાર છે…

– માયા એંજેલો
(ભાવાનુવાદ – ચંદ્રેશ ઠાકોર)

ભવિષ્યવેત્તા – ચન્દ્રવદન મહેતા

કાલે રજા છે, ગઈ છું ય થાકી, વાંચીશ વ્હેલા સહુ પાઠ બાકી
તારી હથેલી અહીં લાવ, સાચું હું ભાઈ, આજે તુજ ભાગ્ય વાંચું.

કેવી પડી છે તુજ હસ્તરેખા ! જાણે શું લાખે નવ હોય લેખાં !
પૈસા પૂછે છે ? ધનની ન ખામી જાણે અહોહો ! તું કુબેરસ્વામી !

છે ચક્રચિહ્નો તુજ અંગુલિમાં, જાણે પુરાયા ફૂટતી કળીમાં
છે મત્સ્ય ઊંચો, જવચિહ્ન ખાસ્સાં, ને રાજવી લક્ષણ ભાઈનાં શાં !

વિદ્યા ઘણી છે મુજ વીરલાને, ને કીર્તિ એવી કુળ હીરલાને !
આયુષ્યરેખા અતિ શુદ્ધ ભાળ, ચિંતા કંઈ રોગ નથી તું ટાળ,

ને હોય ના વાહન ખોટ ડે’લે, બંધાય ઘોડા વળી ત્યાં તબેલે.
ડોલે સદાયે તુજ દ્વાર હાથી, લે બોલ જોઉં, વધુ કંઈ આથી ?

જો ભાઈ, તારે વળી એક બ્હેન, ચોરે પચાવે તુજ પાટી પેન,
તારું લખે એ ઉજમાળું ભાવિ, જાણે વિધાત્રી થઈ હોય આવી !

મારેય તારે કદી ના વિરોધ રેખા વહે છે તુજ હેત ધોધ
એ હેતના ધોધ મહીં હું ન્હાઉં, ચાંદા ઝબોળી હરખે હું ખાઉં.

ડોસો થશે, જીવન દીર્ઘ તારું, ખોટી ઠરું તો મુજ નક્કી હારું !
આથી જરાયે કહું ના વધારે, કહેતાં રખે તું મુજને વિસારે !

‘જો જે કહ્યું તે સહુ સાચું થાય, ઈલા ! પછી તો નહીં હર્ષ માય
પેંડાં, પતાસાં ભરી પેટ ખાજે, ને આજ જેવી કવિતા તું ગાજે.’

– ચન્દ્રવદન મહેતા

નરસિંહ મહેતાથી હરીશ મિનાશ્રુ – અમર ભટ્ટ પ્રસ્તુતિ

ગુજરાત સમન્વય ૨૦૧૫માં સ્વરકાર ગાયક શ્રી અમર ભટ્ટની પસ્તુતિમાંથી એક ઝલક – ચાર અલગ અલગ રચનાઓની ખૂબ જ સુમધુર અને મંત્રમુગ્ધ કરી છે એવી રજૂઆત

મા મને ક્ક્કો શીખવાડ – મુકેશ જોષી

14481881_509838218947_8468064889628680358_o
મા મને ક્ક્કો શીખવાડ
મારા તો ભાઈબંધ વાંચી બતાવે છે પાનખરે ઉગેલા ઝાડ

મા પેલા ઝાડની ટોચ ઊપર બેઠેલા પંખીને કેમ કરી વાચવુ
પીંછા ને ટહુકા બે હેઠા પડે તો બેમાંથી કોને હુ સાચવુ
મા તુ ટહુકો કરે છે કે લાડ….મા મને ક્ક્કો શીખવાડ

મા પેલા તડકાનો રંગ કેમ પીળો ને છાંયડાનો રંગ કેમ લીલો
ગાંધીજીને કેમ ગોળી મારી ને ઇસુને કેમ જ્ડ્યો ખીલો
મા મારે ફૂલ થવાનુ કે વાડ…મા મને ક્ક્કો શીખવાડ

મા અહી દુનિયાના તીણા સવાલ મને કેટ્લીય વાર જાય વાગી
મા તારા ખોળામાં માથુ મૂકી પછી આપુ જવાબ જાય ભાંગી
મા તારા સ્પર્શે તો ત્રુણ થાય પહાડ… મા મને ક્ક્કો શીખવાડ

સૂરજને ચાંદાને તારા ભરેલા આ આભને કોણ સતત જાળવે
આવડુ મોટુ આકાશ કદી ઇશ્વરને લખતા કે વાંચતા આવડે
મા તુ અમને બંનેને શીખવાડ….મા મને ક્ક્કો શીખવાડ

– મુકેશ જોષી

ગુજરાતી સાહિત્યકાર ચિનુ મોદી ‘ઈર્શાદ’નું નિધન

અમદાવાદઃ ગુજરાતી ભાષાના કવિ, નાટ્યકાર, નવલકથાકાર, વાર્તાકાર, વિવેચક તરીકે યોગદાન આપનાર તથા ‘ઈર્શાદ’ના નામે મશહુર સાહિત્યકાર ચીનુ મોદીનું માંદગી બાદ રવિવારે નિધન થયું છે. બે દિવસ અગાઉ તેમને હ્રદય રોગનો હુમલો આવ્યા બાદ તેમને હોસ્પિટલમાં દાખલ કરવામાં આવ્યા હતા. સોમવારે સવારે 7:30થી 8:00 વાગ્યા સુધી તેમના રહેઠાણ જિતેન્દ્ર પાર્ક સોસાયટી, નારાયણનગર રોડ, પાલડી ખાતે અંતિમ દર્શન બાદ તેમના દેહનું એનએચએલ મેડિકલ કોલેજ ખાતે દાન કરવામાં આવશે.

17425141_1329601537063346_399887583575446141_n

See more at: http://www.meranews.com/news-detail/Gujarati-poet-Chinu-Modi-is-no-more

તું કહે છે કે હવે હું જાઉં છું,
હું કહું છું, દોસ્ત! હું ભૂંસાઉં છું.

તું ખરેખર ખૂબ અઘરો દાખલો,
જેટલી વેળા ગણું, ગુંચાઉં છું.

સ્વચ્છ ચોખ્ખી ભીંત કાળી થાય છે,
એક પડછાયો બની ફેલાઉં છું.

વૃક્ષને વળગી પડેલું પર્ણ છું,
ભોંય પર પટકાઉં ને ઢસડાઉં છું.

કોઈ છે ‘ઇર્શાદ’ કે જેને લીધે,
છૂટવા ઇચ્છું અને બંધાઉં છું.

– ચિનુ મોદી

પન્ના નાયક : વિદેશિની અને દ્વિદેશિની

ગુજરાતના જાણિતા કવયિત્રી પન્ના નાયકના અત્યાર સુધી પ્રકાશિત કાવ્યસંગ્રહોનું સંકલન – એટલે વિદેશિની અને દ્વિદેશિની. પન્ના નાયકના કાવ્યવિશ્વમાં પ્રવેશ આપતા આ બંને પુસ્તકો, એમાંથી કેટલીક રચનાઓનું આજે કવયિત્રી પન્ના નાયકના સ્વરમાં પઠન સાંભળીએ.

વિદેશિની અને દ્વિદેશિની
વિદેશિની અને દ્વિદેશિની

તને ખબર છે?

તને ખબર છે?
હવે હું તારું નામ બોલી શકતી નથી
એટલે આજે તાજા જ પડેલા સ્નોમાં
હું તારુ નામ લખી આવી
મારી આંગળીઓ એવી તો ઠરી ગઈ
પણ સાચે જ મઝા આવી ગઈ…

ને પછી થોડી વાર રહીને વરસાદ પડયો…
હું તારુ નામ વહી જતું જૉઈ રહી.
વાસંતી વરસાદની સાથે
અચાનક ઊગી નીકળેલા ડેફોડિલની જેમ
મેં તારુ નામ વાતવાતમાં રોપી દીધું
પણ કોઈએ કશું સાંભળ્યું નહીં કેમ જાણે
તારા નામના રણકારનો પડઘો ફકત હું જ ઝીલ શકતી હોઉં!

અને બપોર પછી નીકળી આવેલામેઘધનુને જૉઈ
દિલમાં એક ધડકન ઊઢી ને શમી ગઈ…
ફકત મારા સ્તનો જ એના સાક્ષી હતાં.

સંઘ્યાકાળે નમતો સૂરજ મારા ગાલે ઢળ્યો
અને તારા હોઠની છાપ સજીવન થઈ.

પણ તું માનીશ?
અહીં તો બધાંને મારા ન બોલાયેલા શબ્દોમાં જ વિશ્વાસ છે.

તું શું માને છે…?
હું બોલું કે ચૂપચાપ ચાહ્યા કરું…?

– પન્ના નાયક

**************

બા

નાની હતી ત્યારે
મારા બા
મારા વાળ ઓળતા
હાથમાં અરીસો આપીને
એમની આગળ પલાઠી વાળીને બેસાડતા
છુટ્ટા વાળમાં
એ ઘસી ઘસીને
ઘેર બનાવેલું બ્રાહ્મીનું તેલ નાખતા.
કાંસકાથી ગુંચ કાઢી
વિરાટ વનની પગથી જેવી
સેંથી પાડતા
ને
પછી
લાંબા કાળા ભમ્મરિયા વાળને
બે લટોમાં ગૂંથી લઇ
રંગીન રીબન
કે
ચાંદીના ઘૂઘરિયાળા ફુમતાથી શોભાવતા

વાળ ઓળાઇ જાય
એટલે
મને એમની સામે બેસાડતા
ને
તપાસતાં
કે
વાળ બરાબર ઓળાયાં છે કે નહીં !
મને પૂછતા :
ગમ્યા ને ? .
હું મરક મરક હસતી.
કેટલીય વાર
વ્હાલના આવેશમાં
આવી જઇ
સરસ ઓળેલા વાળમાં
એમનો હાથ ફેરવી ફેરવી
એને અસ્તવ્યસ્ત કરી દેતા
હું
થોડો ખોટો
થોડો સાચો
ગુસ્સો કરતી.

આજે
મારા વાલ સાવ ટૂંકા છે
તેલ વિનાના સૂકા, બરછટ છે.
ઓળ્યા વિનાના અસ્તવ્યસ્ત ઊડે છે.
નપુંસક ગુસ્સાથી પીડાતી હું
શોધું છું
બા…
બાનો હાથ…

– પન્ના નાયક

***************
હોમસિકનેસ

મેં ટ્રોપિકલ છોડને જડમૂળથી ઉખેડી
અહીં પરાઈ શીતલ ભૂમિમાં
રોપી તો દીધો
અને
એ છોડે જીવવાનો નિર્ધાર પણ કરી લીધો.
છતાં
અહીં જ્યારે વસંત ચેરી બ્લોસમ્સથી રંગાઈ જાય છે
ત્યારે
મારું મન કેસૂડે મોહે છે.
ગ્રીષ્મનાં ગુલાબ ધરા પર પોતાના બિસ્તર બિછાવી દે છે
ત્યારે
હું ગુલમોરની યાદથી આંખ લાલ કરીને રોઉં છું.
અહીં બારે માસ વરસાદ પડે છે તોય
ત્યાંના જેવી વર્ષાઋતુની મઘમઘતી સોડમ
ક્યારેય શરીરે ચોંટતી નથી.
અષાઢનો શબ્દ જ અહીં નથી ને!
અહીં બધું જ છે
છતાં કંઈ જ નથી.

હું હોમસિક થઈ ગઈ છું.
થાય છે
બધું ઊઠાવીને ઘેર જાઉં
પણ
હવે મારું ઘર ક્યાં?
મારું
ઘર ક્યાં?

— પન્ના નાયક

રાધા સંગ ખેલે હોરી – મેધલતા મહેતા

San Francisco Bay Area singers bring to you a beautiful and festive Holi/Hori group song, “Radha Sang Khele Hori”.

Lyrics: Smt. Meghlata Mehta
Music Composer: Madhvi Mehta
Music Arranger and Programmer: Asim Mehta
Drum Pads: Kunal Majmudar
Violin: Shiva Ramamurthi
Singers: Madhvi Mehta, Asim Mehta, Darshana Bhuta Shukla, Minoo Puri, Aanal Anjaria, Achal Anjaria, Hetal Brahmbhatt, Lahar Dalal, Bela Desai, Krishna Mehta, Ratna Munshi, Ameesh Oza, Anjana Parikh, Gaurang Parikh, Nikita Parikh, Sonal Parikh, Neha Pathak, Sanjiv Pathak, Pranita Suraiya, Palak Vyas, Ashish Vyas, and Parimal Zaveri.
Videography and video editing: Achal Anjaria
We are thankful to Narendrabhai Shukla, Sukumar Majmudar, and Alap Desai for their valuable guidance and support.

This is a KAMP Music production.

રાધા સંગ ખેલે હોરી ,કાના રાધા અંગ ખેલે હોરી
હંસત હંસત દેખો ,કરે રે ઠીઠોરી કાના -રાધા ……

ગોરી ગોરી રાધિકાને શામ રંગી શામજી ,
કૈસી હૈ બનાઇ જોરી -હોરી રી કૈસી હૈ બનાઇ જોરી -રાધા ….

રંગ અંગ ઐસો લાગ્યો ,મનમેં ઉમંગ જાગ્યો ,
છોરાછોરી માન ભાયો રે ,હોજી છોરાછોરી માંન્ભાયોરી હોરી -રાધા …..

રંગ ઐસો કૈસો ડાર્યો, નેણ મહીં નેહ છાયો ,
જીયરો ભીંગાયો ભાવેરી ,હોજી જીયરો ભીંગાયો ભાવેરી હોરી -રાધા …..

રુઠ ગઈ રાધા રાની ,માધવ બડો અનારી ,
ચોરી ચોરી રંગ ડાર્યો રી હોજી ચોરી ચોરી રંગ ડાર્યો રી હોરી -રાધા ……

મોહન મનાવે ગોરી ,દઈ ધોને માફી થારી,
તું તો મારી રાધારાની રે , તું તો મારી રાધા રાની રે ,હોરી -રાધા …..

– મેધલતા મહેતા

જંગલને યાદ નથી કરવું વાલમજી ! – મનોજ ખંડેરિયા

જંગલને યાદ નથી કરવું વાલમજી !

ડાળિયુંમાં અટવાતું અંધારું લઈ
મારે વ્હોરવો ન આંખનો અંધાપો
કેડીની એકલતા સહેવા કરતા તો ભલે
બંધ રહે ઝંખનાનો ઝાંપો
ઝળહળતા શમણાંની પોઠ ભરી આવતા એ
સૂરજનું ઝંખું હું મુખ.

પાંદડાથી લીલપને વેગળી મેં રાખીને
જીવતરની માંડી છે વાત
આપણી સભાનતા તો જંગલની ઝાડી ને
ઝાડીમાં ખોવી ના જાત
પાંગરતો પડછાયો મારો સંતોષ નહીં
ખુલ્લું આકાશ મારું સુખ.

– મનોજ ખંડેરિયા

છુંદણા છૂંદીને હું તો મૂઈ મૂઈ વાલમાં – ચિંતન નાયક

સ્વર – હિમાલી વ્યાસ નાયક
સ્વરાંકન – પરેશ નાયક
આલ્બમ – શબ્દ પેલે પાર

itunes download link :  https://itunes.apple.com/us/album/shabda-pele-paar/id859954337?ls=1

છુંદણા છૂંદીને હું તો મૂઈ મૂઈ વાલમાં,
થોકબંધ ટહુકાઓ આઘા ઠેલ્યા ને તોય પડઘાતી અંતરની કુઈ!

ગામતર આખુય વાત્યુંનો વગડો ને, મહેરામણ મહેણાનો હિમ,
એમાં હું અપલખણી ગાગર લઇ હાલી ને છલકાતી આખીયે સીમ,
પગથીમાં પથરાતા રણકાને નિંદે છે, વડલાઓ ,સખીઓ ને ફૂઈ!

ખેતરમાં લાલ લાલ ચાસ પડે એવા કે આથમણા ઉગમણા લાગે,
મેળે મહાલ્યાની વેડ મેડીએ મૂકીને, તોય ભણકારા ભીતોને ભાંગે,
ભ્હેકી ભ્હેકી ને મને અધમુઈ કરતી, આ મારા તે આંગણાની ચૂઈ!