પ્રથમ તો સૌ મિત્રોને મારા તરફથી – સ્વાતંત્ર્યદિનની શુભેચ્છાઓ..
આ ગીતની ફરમાઇશ આવતી શરૂ થઇ, એટલે આ ગીત એસ.વી. ની વેબસાઇટ પર વાંચી તો લીધું, પણ ગીત શોધવામાં લગભગ 2 વર્ષ નીકળી ગયા.. પણ મને ખબર હતી, આવું અણમોલ ગીત કોઇની પાસે તો હશે જ, અને એક દિવસ મારા સુધી પહોંચશે.
અને થોડા દિવસ પહેલા જ્યારે આ ગીત મળ્યું, અને પ્રથમવાર સાંભળ્યું, એ લાગણીઓને શબ્દો નથી આપી શકતી.. આંખો તો ભીની થઇ જ, અને મન પછી કેટલીય વાર સુધી બીજે કશે ન લાગ્યું. મને કવિતા આવડતી હોત તો કદાચ મારી લાગણીઓને વાચા આપી શકત.
(આજની આ સ્વાતંત્ર્ય દિનના ગીત માટે ખાસ આભાર – એસ.વી. & ગુજરાતી સુગમસંગીત ફાઉન્ડેશન) અને સંગીતભવન ટ્રસ્ટ ને તો કેમ ભુલાઇ? ‘અજીત શેઠ – નિરૂપમા શેઠ’ એ ગુજરાતીઓ પર કરેલા ઉપકારમા આ ગીત મોખરે આવે…
‘સમબડિઝ ડાર્લિંગ’નો અનુવાદ નહીં એનું રૂપાંતર મેઘાણી અદભુત રીતે કરે છે. ભાષાંતર માટે એમ કહેવાય છે કે એ સુંદર હશે તો એ પ્રામાણિક નહીં હોય અને પ્રામાણિક હશે તો એ સુંદર નહીં હોય, મેઘાણી એક એવી વિરલ પ્રતિભા છે જે સુંદર, વફાદાર ભાષાંતર કરી શકયા છે અને એનું એક માત્ર ઉદાહરણ તે કોઇનો લાડકવાયો રૂપાંતર છે. (Read & Listen the poem : Somebody’s Darling)
સંગીત : અજીત શેઠ
સ્વર : નિરૂપમા શેઠ
.
રક્ત ટપકતી સો સો ઝોળી સમરાંગણથી આવે,
કેસરવરણી સમરસેવિકા કોમલ સેજ બિછાવે;
ઘાયલ મરતાં મરતાં રે! માતની આઝાદી ગાવે.
કોની વનિતા, કોની માતા, ભગિનીઓ ટોળે વળતી,
શોણિતભીના પતિ-સુત-વીરની રણશૈયા પર લળતી;
મુખથી ખમ્મા ખમ્મા કરતી માથે કર મીઠો ધરતી.
થોકે થોકે લોક ઊમટતા રણજોધ્ધા જોવાને,
શાબાશીના શબ્દ બોલતા પ્રત્યેકની પિછાને;
નિજ ગૌરવ કેરે ગાને જખમી જન જાગે અભિમાને.
સહુ સૈનિકનાં વહાલાં જનનો મળિયો જ્યાં સુખમેળો,
છેવાડો ને એક્લવાયો અબોલ એક સૂતેલો;
અણપૂછયો અણપ્રીછેલો કોઇનો અજાણ લાડીલો.
એનું શિર ખોળામાં લેવા કોઇ જનેતા ના’વી;
એને સીંચણ તેલ-કચોળા નવ કોઇ બહેની લાવી;
કોઇના લાડકવાયાની ન કોઇએ ખબર પૂછાવી.
ભાલે એને બચીઓ ભરતી લટો સુંવાળી સૂતી,
સન્મુખ ઝીલ્યાં ઘાવો મહીંથી ટપટપ છાતી ચૂતી;
કોઇનો લાડકવાયાની આંખડી અમ્રુત નીતરતી.
કોઇના એ લાડકવાયાનાં લોચન લોલ બિડાયાં,
આખરની સ્મ્રતિનાં બે આંસુ કપોલ પર ઠેરાયાં;
આતમ-લપક ઓલાયો, ઓષ્ટનાં ગુલાબ કરમાયાં.
કોઇનાં એ લાડકડા પાસે હળવે પગ સંચરજો,
હળવે એનાં હૈયા ઊપર કર-જોડામણ કરજો;
પાસે ધૂપસળી ધરજો, કાનમાં પ્રભુપદ ઉચરજો!
વિખરેલી એ લાડકડાની સમારજો લટ ધીરે,
એને ઓષ્ટ-કપોલે-ભાલે ધરજો ક હુંબન ધીરે;
સહુ માતા ને ભગિની રે! ગોદ લેજો ધીરે ધીરે.
વાંકડિયા એ ઝુલ્ફાંની મગરૂબ હશે કો માતા,
એ ગાલોની સુધા પીનારા હોઠ હશે બે રાતા;
રે! તમ ચુંબન ચોડાતાં પામશે લાડકડો શાતા.
એ લાડકડાની પ્રતિમાનાં છાનાં પૂજન કરતી,
એની રક્ષા કાજા અહનિરશ પ્રભુને પાયે પડતી;
ઉરની એકાંતે રડતી વિજોગણ હશે દિનો ગણતી.
કંકાવટીએ આંસુ ધોળી છેલ્લું તિલક કરતાં,
એને કંઠ વીંટાયાં હોશે કર બે કંકણવંતા;
વસમાં વળામણાં દેતાં બાથ ભીડી બે પળ લેતાં.
એની કૂચકદમ જોતી અભિમાન ભરી મલકાતી,
જોતી એની રૂધિર – છલક્તી ગજગજ પ્હોળી છાતી;
અધબીડ્યાં બારણિયાંથી રડી કો હશે આંખ રાતી.
એવી કોઇ પ્રિયાનો પ્રીતમ આજ ચિતા પર પોઢે,
એકલડો ને અણબૂઝેલો અગન-પિછોડી ઓઢે;
કોઇના લાડકવાયાને ચૂમે પાવકજ્વાલા મોઢે.
એની ભસ્માંકિત ભૂમિ પર ચણજો આરસ-ખાંભી,
એ પથ્થર પર કોતરશો નવ કોઇ કવિતા લાંબી;
લખજો: ‘ખાક પડી આંહી કોઇના લાડકવાયાની’.
– ઝવેરચંદ મેઘાણી
યુદ્ધ અટકતા નથી ,વેદના થતી નથી
i am 92 yearsold during…1942 had seen mehganiji writing masaina diva dicteted by ravishanker maraj…as samalds college student had previlage to hear himm too..not only he was a great nationalist his trditon is mainted by his eldest son who has been publishing books at avery reasonable rate to popularise gujarati literature..when i had asked him what was the motivating force for such work … he just replied ghandhian philosophy narendra patel
આભાર
રાષ્ટ્ર વાદી ઝવેરચંદજી અમર રહો
not good but best best and best…….really…
A very moving poem of Meghani! A small correction, the original in English was written during the American civil war by Marie Ravenal da Costa and can be found at civilwarpoetry.org
મારે આ ગેીત જોઈ એ ચે.
શ્રી ઝવેરચંદ મેઘાણીની “કોઇનો લાડકવાયો” કવિતા “યુગવાન્દના” નામના કાવ્યસંગ્રહમાં છે. વધુમાં આ કવિતા માટે ચંદ્રકાન્ત બક્ષીના પુસ્તક “શબ્દ અને સાહિત્ય” પુસ્તકમાં આપેલી જાણકારી સાહિત્યરસિકોને કામ લાગે એવી છે…..
https://www.youtube.com/watch?v=sxG6U8E0yxY
thank you very much for this song.
this is an unforgetable song for me.
IF u find this songs in other music
pls send me the link.
હવે આ દેશભક્તિ કોઇને યાદ રહિ હોય ઐમ લાગતુ નથી
સાહસ અને દુખનો સુભગ સમન્વય
આ કવિતા ના શબ્દો એટલા સશક્ત છે કે some ones darling આની સામે ફીકું પડી જાય છે. આજ સુધી મેં કોશિશ બહુ કરી પણ પુરી કવિતા ગાઈ નથી શક્યો, કંઠ ભરાઈ જાય છે. એટટલા મર્મ સ્પર્શી શબ્દો છે.
૧૯૬૮ ના જનકલ્યાણ માં એક રાષ્ટ્ર પ્રેમ ની કવિતા ગોતી ગોતી ને થાકી ગયો પણ આજ સુધી ના મળી . એની એક જ પંક્તિ યાદ છે. શબ્દો હતા “તમાચા બે મારો નથી એ ખુમારી ગયા મર્દ બાકી રહ્યા છે જુગારી, ઈન્સાનિયત નું પતન જોઈ લીધું ને આઝાદ મારૂ વતન જૌઈ લીધું”
too good
રુંવાડા ઉભા કરી નાખે અને આંખ ઝળહલીયાં ભરે તેવી રચના જીવંત રાખી, પિરસવા બદલ હ્રુદયથી આભાર.
બકુલ ગાંધી
મજા આવી.આવા ગીતોને લુપ્ત થતા બચાવવાનો તમારો પ્રયાસ પ્રસશનીય રહ્યો.કઁપોજિશન સારુ હોતતો વધારે મજા આવત.
I like it
ભોગ કોણે આપ્યો અને ભોગ કોણ કરે છે?
ભારત નો વિકાસ થાય તેની સાથે જો ન્યાય અને કોર્ટ સીસ્ટમ નો વિકાસ થાય ( કડક સજા ના કાયદા બને ) તો ચોર પોલીટીશીઅનો ને ખાડો ખોદીને શોધવા પડે.
પ્રજાના કેટલાય પૈસા સારા કામ માં આવે.
કાયદા પોલા છે અને પોલીટીશીઅનો ને સીબીઆઇ જાતેજ રક્ષણ આપે છે.
એટલે જ તો બધાને પ્રધાન થવું છે.
સેવા કરવી હોય તેને જ ઇલેક્સન માં મત આપો. ઓછા પગાર થી સેવા કરે તેજ ખરી સેવા અને ચોરી કરે તો પકડી પકડી ને બધાને પહેલા તો પુબ્લીક ની વચે જ ખુબ મારો અને પછી અંદર કરો કે જેથી બહાર ની ગંદકી દૂર થાય.
વાડ જ ચીભડું ગળી જાય છે !
Mast
Best you
આ છેલ્લો કટોરો ઝેરનો પી જજો, સાઞર પીનારા અંજલી નવ ઢોળજો બાપુ.
-ઝવેરચંદ મેઘાણી
આ કોઇ કવીતા નથી પણ ખુમારી છે.
મેઘાણીજીનું આ અમર કાવ્ય હૈયું હચમચાવી મૂકે એવું છે.
આજે ક્યાં છે એ ખુમારી ?
ક્યાં છે એ દેશ પ્રત્યેની પ્રીતિ?
from where can i download this song? and if i want to purchase it where is it available?
ગીતની શરૂઆત ની પંક્તિઓ અને વચમાં પણ પંકજ મલ્લિક નો અવાજ લાગે છે. પછીનું ગાયન નિરુપમાબેન નાં અવાજ માં છે.
કોઈ આ બાબત માં પ્રકાશ પાડી શકે ???
Male Voice Narration is by famous MC Mr. Harish Bhimani.
Male Singer is Mr. Ajit Sheth
આ અમર દેશ ભક્તિ નુ કાવ્ય માનવ જાત ને કાયમ ઉત્તમ દર્શન કરાવતું રહેશે !આ રાષ્ટ્ર ભક્તિ ના ગીત વિષે મેઘાણીજી ના વિચારો : “કોઈનો લાડકવાયો” એ મારું ઘણું જ લાડકવાયું ગીત મારા કંઠ ના મુકરર સૂરોમાંથી જ ઉદભવેલું અને એ જ સૂરો વડે સીંચાયેલું . તેને જ્યારે કલિંગડા અને મરાઠી સાખી ના મૂળ સૂર ને બદલે ભૈરવીમાં ગવાયેલું સાંભળું છું ત્યારે મારું પ્રિય સંતાન રિબાતું હોવાની વેદના થાય છે અને મારું પ્રિય માં પ્રિય બાળક કતલ થયું હોય એવો ખેદ થાય છે . ” -ઝવેરચંદ મેઘાણી
સ્વદેશાભિમાનથી છલકતુઁ આ અમર ગેીત
ભારતીયો સદાય ગુઁજતુઁ રાખશે.સ્વર્ગસ્થને
હ્રુદયપૂર્વકની શ્રદ્ધાન્જલિ,,તમારો આભાર !
એકવાર પેપરમાં આ ગીત અધૂરું છપાયું હતું, કટિંગ કાઢવાનું ભૂલી ગયું……..
કેટલા દિવસોના ઇંતઝાર પછી ગીત મળ્યું, એ પણ આખું અને ઓળોઈ સાથે…
માનીએ તેટલો આભાર ઓછો સાહેબજી….
On the occasion of this independence day of India listening to this popular poem by popular writer brings tears to my eyes and makes my heart bleed!
આ ગેીત શ્રેી પ્રફુલ દવે એ અલગ રાગ મા ગાયુ ચ્હે. ગુજ્રરાતિ તિવિ પર આવ્તુ હતુ.
I am so thrilled to hear this. This song got me back to memories of my mother winning first prize in her school days by singing this song at Bagasara. Years later, my sister also won first prize for singing the same song at Baluba Kanya Vidyalaya, Porbandar. My mother is 78 and my sister is 52 years. They will also be thrilled to hear this song and also to recite it together !
I am grateful to all who made this possible.
‘કોઈનો લાડકવાયો’…રાષ્ટ્રીય શાયર શ્રી ઝવેરચંદ મેઘાણી.
ઘણી જ સરસ રચના છે.
હૃદયપૂર્વકની શુભકામનાઓ…
મારિ પાસે કોઇ શબ્દો જ નથિ મલતા.દિલ ભરાઇ આવ્યુ.
pl.accept my thanks…sushri Jayshreeben.
‘કોઈનો લાડકવાયો’…રાષ્ટ્રીય શાયર શ્રી ઝવેરચંદ મેઘાણી
-Pl find time to visit my site and leave a comment
સ્વરચિત અને ગમતીલી ગદ્ય અને પદ્ય રચનાઓ
With regards
Ramesh Patel
મિત્રો – આજે તા ૨૫ જુલાય -૨૦૧૪ છે . તા ૨૮ મિ એ ૧૦૦ વર્શ- વર્લ્ડ વોર ૧ ને ; થશે યુધ્ધ અને માનવિના દુખ નિ કહાનિ એટ્લિજ હસ્ય પદ થાય છે .
એ કાવ્ય અતિ હ્રદય સ્પર્શિ છે. . પ્રભુ ને પ્રાર્થના કે હવે આ દુનિયા યુધ્ધ વિનાનિ કર્.