હું English ગીતો ઘણાં જ ઓછા સાંભળું છું. એનું સૌથી મોટુ કારણ એ કે મને મોટા ભાગે એના શબ્દો નથી પકડાતા. અને શબ્દો જ ખબર ના પડે, તો મને સાંભળવાની જરા મઝા નથી આવતી. ( શબ્દો વગરનું વાદ્યસંગીત અલગ વાત છે… હરિપ્રસાદ ચૌરસિયાની વાંસળી કે શિવકુમાર શર્માનું સંતૂર વાગતું હોય, તો મને શબ્દોની ખાસ જરૂરત નથી લાગતી). જો કે ભાઇ મને કહેતા.. English ગીતો સાંભળવાનો એક ફાયદો.. જેટલી વાર સાંભળો એટલી વાર નવું લાગે. :))
હા, તો હું એમ કહેતી હતી કે મારા માટે શબ્દો સમઝવા જરૂરી છે. પરંતુ એમાં અપવાદ છે આ ‘ગુલામી’ ફિલ્મનું ગીત. મને એની પહેલી કળી જ નથી સમઝાતી. સમઝવું તો બાજુ પર, એના શબ્દો પણ બરાબર નથી પકડાતા. “ઝિહાલે મસ્કીન મુકુન બરંજીશ” કે પછી “જીહાલે.. મેં કુન બરંજીશ”.. કે જે હોય તે… એ કઇ ભાષામાં શું કહે છે એ જરા નથી ખબર પડતી… પણ તે છતાં ય.. મારા સૌથી ગમતા ગીતોમાંનું એક છે આ ગીત.
આમ તો એની દરેક કડી સરસ છે… ઝરા ઝરા સી ખિલી તબિયત ઝરા સી ગમગીન હો ગઇ… તુમ્હારી પલકોં સે ગીરકે શબનમ હમારી આંખોમેં રૂક ગઇ હૈ.. પરંતુ જ્યારે આ કડી સાંભળું “તુમ્હારે સીને સે ઉઠતા ધુંઆ, હમારે દિલસે ગુઝર રહા હૈ”… એમ થાય કે… વાહ..!! ક્યા બાત હૈ..!!
Movie: GULAMI
Singers: LATA MANGESHKAR AND SHABBIR KUMAR
( Read Comments to understand the meaning of the persian language of this song )
( वो आके पहेलुमें ऐसे बेठे, के शाम रंगीन हो गइ है… )
Ooo….
ho..o…
(Jeehale muskin main kun baranjis
Behaal hijra bechaara dil hai) -2
(Sunai deti hai jiski dhadkan
tumhaara dil ya hamaara dil hai)-2
(Vo aake pahlu main aise baithe) -2
Ki shaam aur rangeen ho gayi hai
Ki syaam rangeen ho gayi hai
Ki shyaam rangeen ho gayi hai
(Zara zara si khili tabiyat
zara si gumgeen ho gayi hai)-2
Zihaale muskin ….
sunai deti hai ….
(Ajeeb hai dil ke dard)-2 yaaron
(Na ho to mushkil hai jeena iska) -2
(Jo ho to har dard ek heera
Har ek gam hai nageena iska)-2
Zihaale muskin ….
sunai deti hai ….
(Kabhi kabhi shaam aise dhalti hai
Jaise ghoonghat utar raha hai, utar raha) -2
(Tumahre seene se uthta dhuaan
hamaare dil se guzar raha hai) -2
Zihaale muskin ….
sunai deti hai ….
Yeh sharm hai ya haya hai, kya hai
(Nazar uthate hi jhuk gayi hai) -2
(Tumhari palkon se gir ke shabnam
hamari aakhon main ruk gayi hai) -2
Zihaale muskin ….
sunai deti hai ….
આભાર, છેક બાળપણના દિવસોથી મૂંઝવતા શબ્દોનો આજે ઉકેલ મળ્યો.
અમને આ ગીત ખુબજ ગમ્યુ
just brilliant – lyrics by none other than GULZAAR- WHO ELSE CAN DO JUSTICE ? THIS GEM
શ્રી મિત્તલજી,
અદભૂત સમજ આપી આ ગીતની.
આભાર.
અમિત દવે
Jayshri tamaro abhar manu ke Mital no ke Mavjibhai no? samaj nathi padti.
Hu Korea jeva desh ma Bhartiya bhasha na geeto sambhadine masti manu chu.
Aa geet mane pan game che, ghani vakhat sambhadyu che,Sabbirkumar na gamta hova chata (vyaktigat purvagrah nathi-sangit na karno sar)
Aa blog ni mulakaat laene khankha-khoda karto rahu chu…:D
Fari abhaar apno.
gr8……… my fav. song !!
kunalbhai thanks…….
source – http://en.wikipedia.org/wiki/Amir_Khusro
Zeehaal-e miskeen makun taghaful,
duraye naina banaye batiyan;
ki taab-e hijran nadaram ay jaan,
na leho kaahe lagaye chhatiyan.
Shaban-e hijran daraz chun zulf
wa roz-e waslat cho umr kotah;
Sakhi piya ko jo main na dekhun
to kaise kaatun andheri ratiyan.
Yakayak az dil do chashm-e jadoo
basad farebam baburd taskin;
Kise pari hai jo jaa sunaave
piyare pi ko hamaari batiyan.
Cho shama sozan cho zarra hairan
hamesha giryan be ishq aan meh;
Na neend naina na ang chaina
Na aap aaven na bhejen patiyan.
Bahaqq-e roz-e wisal-e dilbar
ki daad mara ghareeb Khusrau;
Sapet man ke waraaye raakhun
jo jaaye paaon piya ke khatiyan.
Translation –
Do not overlook my misery
Blandishing your eyes, and weaving tales;
My patience has over-brimmed, O sweetheart,
Why do you not take me to your bosom.
The nights of separation are long like tresses,
The day of our union is short like life;
When I do not get to see my beloved friend,
How am I to pass the dark nights?
Suddenly, as if the heart, by two enchanting eyes
Is beset by a thousand deceptions and robbed of tranquility;
But who cares enough to go and report
To my darling my state of affairs?
The lamp is aflame; every atom excited
I roam, always, afire with love;
Neither sleep to my eyes, nor peace for my body,
neither comes himself, nor sends any messages
In honour of the day of union with the beloved
who has lured me so long, O Khusrau;
I shall keep my heart suppressed,
if ever I get a chance to get to his place
ચાલો, આ મારું ક્ષેત્ર ન હોવા છતાં ‘હમ ભી ડીચ’ કહી ચંચુપાત કરું છું.
ગુલઝારનું આ ગીત હિન્દી લિપિમાં આ પ્રમાણે છેઃ
ज़िहाले मुश्कीं, मोपां पे रन्जिश, बहारे हिजरा बेचारा दिल है
सुनाई देती है जिसकी धड़कन, तुम्हारा दिल या हमारा दिल है
वो आके पहलू में ऐसे बैठे… कि शाम रंगीन हो गई है (३)
ज़रा ज़रा सी खिली तबीयत… ज़रा सी ग़मगीन हो गई है
कभी कभी शाम ऐसे ढलती है, के जैसे घूँघट उतर रहा है (२)
तुम्हारे सीने से उठता धुआँ, हमारे दिल से गुजर रहा है
ये शर्म है…या हया है क्या है, नज़र उठाते ही झुक गई है
तुम्हारी पलकों से गिर के शबनम, हमारी आंखो में रुक गई है
ज़िहाले मुश्कीं, मोपां पे रन्जिश, बहारे हिजरा बेचारा दिल है
सुनाई देती है जिसकी धड़कन, तुम्हारा दिल या हमारा दिल है
ગુલઝારની આ રચના ૧૬મી સદીમાં અમીર ખુશરોએ લખેલી એક ફારસી-હિન્દી ગઝલથી પ્રેરાયેલી છે. અલબત્ત બન્ને રચનાઓ તદ્દન જુદી અને પોતાની રીતે મહાન છે. અમીર ખુશરોની આ લોકપ્રિય ગઝલ મુકેશ અને ગુલામ અલી સહિતના ઘણા ગાયકોના સ્વરમાં ઉપલબ્ધ છે. મારી પાસે ગુલામ અલીના સ્વરમાં MP3 વર્ઝન છે. એ ગઝલ સાંભળી તેના ઉચ્ચારો પરથી તેના શબ્દો પકડવાની મેં કોશીશ કરી છે જે આ પ્રમાણે છેઃ (અલબત્ત ફારસી-ઉર્દુનું મારું જ્ઞાન શૂન્ય હોવાથી તેમાં અનેક ભૂલો હોઈ શકે છે.)
( આલાપના આ શબ્દ કોઈ બીજાની રચનામાંથી ગુલામ અલીએ લીધા હશે.)
हाल ऐसा नहि कि तुम से कहे, एक झगडा नहि कि तुम से कहें
कभी सुनते हैं और कब चुप हैं, कोई कहता नहि कि तुम से कहें
અમીર ખુશરોની મૂળ રચના
ज़ेहाले मिश्कीं, मकुम तगाफुल, दर्राये नैना, बनाये बतियाँ
के ताबे हिजरां नदारम ऐ जान, न लेहो काहे लगाये छतियाँ
शबान-ए-हिजरां दराझे चुँ झुल्फ, वा रोझे वस्लत चो उम्र कोताह
सखी पिया को जो मैं न देखुं, तो कैसे काटुँ अंधेरी रतियाँ
यकायक आज दिल दो चश्मे-जादु, बसाद फरेबं बाबुर्द तश्कीं
किसे पडी हैं जो जा सुनाए पियारे पी को हमारी बतियाँ
चो शम्मा सोंजा, चो जर्रा हैरां, जो मेहरे आंखमें बेबस तमाखुल
ना नींद नैना, ना अंग चैना, ना आप आवें, ना भेजे पतियाँ
बहाक्के-रोजे-विशाले दिलबर के दाद मारा गरीब खुशरो
सपेट मन को वरायें रख्खुं, जो जावे पाउँ पिया के खटियाँ
-માવજીભાઈના પ્રણામ
કોઈ શોખિનને ગુલામ અલીની ગાયેલી આ ગઝલ જોઈતી હોય તો મને તે ઈ-મેઈલથી મોકલતા આનંદ થશે.
ખુબ સરસ,
very nice
હજુ પણ મારુ ફેવરિટ ! 😉
– નિલેશ મોદી
Ghani Vaat Thaay ke Ammer Khusro na Aashabdo ne samjaavnaar koi hoy to saaru. Pan Mittalbhai a ichha puri kari didhi.
Aabhar Mittalbhai thi van vadhaare (Mitrabhai)…
Hello Jayshriben
I daily visit this site but i never seen shrinathji bajan like (mara ghat ma, evu shri vallbha prabhu). Can you put this song in your list? Right now i am in usa but when i surf this site i think i am in gujarat. lots of thanks….
ખુબ ખુબ ધન્યવાદ,
બહુ જ સુંદર ગીત છે.
My apologies, I had missed the translation by Mitalji.
It’s a beautiful song. It left such an impression on me that I still remember the whole scene with Mithun Chakraborty and Anita Raj. Most of it on top of the bus. And Jayshreebahen, this for you.
ziihaal-e-maskiin makun-pe-ranjish,
bahaar-e-hijraa bechaaraa dil hai
sunaaii detii hai jisakii dha.Dakan
tumhaaraa dil yA hamaaraa dil hai
ziihaal-e-maskiiN = mujh ghareeb ke haal se (my poor state)
makun-pe-ranjish = ghussa na kar/ naaraaz na ho (don’t be angry)
bahaar-e-hijraa = separation in the spring (or spring of separation)
Loose translation:
Don’t be angry at my poor state;
my poor heart is separate (hijraa) from its love ;
the heartbeat that you hear
could be your heart or it could be my heart
samjoti sathe git fari sabhalavathi vadhu gaheru lagyu. amaru(me& my husband) nu fev song 6. tumhare dil se.. ane tumahari palko.. vali litio to kammal ni 6 gulzar sab nu biju git is mod se ate hai pan sundar 6
where can I listen this song ? Does your site provide only lyrics of songs or poems only ? I thought name “Tahuko” means I will be able to listen gujarati poems or songs listed in index. Am I making any mistake in using this beautiful site ? Please, help me out.
i want to download all the songs and gazals which are on this site so will u plz put the option for download it so i can listen it anywhere anytime.
વાહ , આ એક અદભુત વેબસાઈટ ૫ર આવી ગયો છુ.
jaishree ben
KHUB GAMIU. AAJ KAL NA GONGATIYA SANGIT MA AAVU SAMBHDVA MATE PAN NASIB JOIYE. J TAMARA LIDHE SAMBHDVA MALE CHE. AABHAR
મિતલ, આભાર.
એક અન્ય ખુબિ આ song ni એ છ કે it was picturised in one shot only for last two stanzas.
thnaks mital for the meaning of the this beautiful song.
TAHUKO.COM is the only place where you can read the feelings.listen the feeling and yes….write it too……
બહુ જ સુંદર ગીત છે.
આ ગીત મારા પ્રિય ગીતો માનું એક ગીત છે .
ગીત ના શબ્દો સમજયા પછી સાંભળવાની મજા જ કઈક અલગ છે. આભાર મિતલભાઈ..
આભાર જયશ્રી બેન્.
આભાર જયશ્રી આવુ સરસ ગીત આપવા માટે.
એક ખુબ જ સરસ મજાનુ ગીત સાઁભળવા મળ્યુ અને આભાર મિતલજીનો કે એમણે સાચા શબ્દો અને એનો અર્થ સમજાવ્યો.
Thanks Jayshree ! One of my favourite songs. In fact, picturisation of this song was also beautiful in probably Rajasthan’s desert (again one of my favourite places on earth).
Apart from that, I found your blog to be quite innovative in the form of representation !
બહુ વાર આ ગીત સાંભળ્યું છે પણ આ શબ્દોનો અર્થ તો આજે જ ખબર પડી. Good research Mital.
બહુ જ લાવણ્ય મય ગીત છે.
અમુક શબ્દો નહોતા સમજાતા જેની અહી શ્રી મિતલ જી એ સરસ સમજુતી પણ આપી છે … આભાર .
આભાર જય શ્રી
And yes, to answer your question about the language of first two lines, they are written in Persian language.
The same language which Mirza Ghalib also used to write ghazals,whom we recite till today!!
The phrase “Zihaal-e-miskeen”
comes from a poem of Amir Khusro.
This original poem of Amir Khusro
is a unique masterpiece. The beautiful thing about this poem is that it it written in Persian and Brij bhasha simultaneously. The first line is in Persian, second in Brij bhasha, third in persian, and so on…!! What an unbelievable talent. And here are first four lines of
that poem.
zihaal-e-miskeen mukon taghaful (Persian)
doraaye nainaan banaye batyaan (Brij)
ke taab-e-hijraah nadarum-e-jaan (Persian)
na laihyo kaahe lagaye chatyaan (Brij)
Rgds,
Mital
Jayshree,
One of my fav song and believe me I also searched so many places before I really got the meaning of this song!
zihaal-e-miskeen mukon ba-ranjish, bahaal-e-hijra bechara dil hai
zihaal = notice
miskeen = poor
mukon = do not
ba-ranjish = with ill will, with enimity
bahaal = fresh, recent
hijra = separation
Thus the meaning is:
Notice the poor (heart), and do not look at it (heart) with enimity.
It (heart) is fresh with the wounds of separation.
Hindi ma (and more clearly):
Ye dil judaai ke gamo se abhi bhi taaza hai.
Iski bechaargi ko ba-ranjish (without enimity) dekho.
Hope this will partially enknowledge all the fans and listeners of this song, who in their youth and childhood, have always been fascinated towards this beautiful composition by Gulzar
,
Mital