દેખતા દીકરાનો જવાબ -ઇંદુલાલ ગાંધી

સ્વર : હેમંત ચૌહાણ

.

ફાટ્યાં-તૂટ્યાં જેને ગોદડી ગાભાં, આળોટવા ફૂટપાથ,
આંધળી ડોશીનો દેખતો દીકરો, કરતો મનની વાત.
વાંચી તારાં દુ:ખડાં માડી ! ભીની થઈ આંખડી મારી.

પાંચ વરસમાં પાઈ મળી નથી, એમ તું નાખતી ધા,
આવ્યો તે દિ’થી આ હોટલને ગણી, માડી વિનાના ‘મા’
બાંધી ફૂટપાયરી જેણે, રાખ્યો રંગ રાતનો એણે !

ભાણિયો તો માડી ! થાય ભેળો જે દિ’ મિલો બધી હોય બંધ,
એક જોડી મારાં લૂગડાંમા, એને, આવી અમીરીની ગંધ ?
ભાડે લાવી લૂગડાં મોંઘા, ખાતો ખારા દાળિયા સોંઘા.

દવાદારૂ આંહી આવે ન ઢૂંકડા, એવી છે કારમી વેઠ,
રાત ને દિવસ રળું તોયે મારું, ખાલી ને ખાલી પેટ,
રાતે આવે નીંદર રૂડી, મારી કને એટલી મૂડી.

જારને ઝાઝા જુહાર કે’જે, ઊડે આંહી મકાઈનો લોટ,
બેસવા પણ ઠેકાણું ના મળે, કૂબામાં તારે શી ખોટ ?
મુંબઈની મેડીયું મોટી, પાયામાંથી સાવ છે ખોટી.

ભીંસ વધીને ઠેલંઠેલા, રોજ પડે હડતાળ,
શે’રના કરતા ગામડામાં, મને દેખાય ઝાઝો માલ,
નથી જાવું દાડિયે તારે, દિવાળીએ આવવું મારે.

કાગળનું તારે કામ શું માડી ! વાવડ સાચા જાણ,
તારા અંધાપાની લાકડી થાવાના, મેં લીધા પચખાણ,
હવે નથી ગોઠતું માડી, વાંચી તારી આપદા કાળી.

આભાર : સિદ્ધાર્થનું મન

સાંભળો : આંધળી માનો કાગળ – ઇન્દુલાલ ગાંધી

153 replies on “દેખતા દીકરાનો જવાબ -ઇંદુલાલ ગાંધી”

  1. बहुत ही सूंदर तरह से एक सूंदर रचना जो दिल को छू गई . जयश्री बेन नो खूब खूब आभार जी .धन्यवाद .मनीष जी .

  2. ખુબ સરસ. ઘના દિવસે આ ગિત સામભલવા મલ્યુ. આભાર.

  3. માતાનેી યાદ આવેી ગઈ,
    વર્શો બાદ આ ગેીત સાભ્લ્યુ.
    જય્શ્રેીબેન આ ગેીત મુક્વા બદલ આભાર્.

  4. letter of blind mother and reply by seeing son both are both are very very touching alomost tears came to my eyes. a wonderful poems

  5. મને આ ગિત ખુબ જ પ્રિય લાગે. ૧ વર તો સામ્ભલવુ જ રહ્યુ. તમે પણ સામ્ભલજો.

  6. Reply to blind mother letter is very touching.Poet wants to bring the real picture of poor people and their condition in cities,here is about Mumbai. This poem might have written before 50 or 60 yrs but condition has not much improved for some unfortunates.

  7. કોની વેદના વધે એ કહેવું બહુ જ કઠિન છે..નાનપણમાં આંધળી માનો કાગળ ગીત સાંભળતો ત્યારે દીકરા પર ધિક્કાર વરસાવતો..અને આંધળી માની ખૂબ જ દયા આવતી..રડવું પણ આવી જતું..આજે જ્યારે મારાં સંતાનો મુંબઈમાં સંઘર્ષ કરે છે ત્યારે ગગાની પીડાનો અંદાજ આવે છે..અભિવ્યક્તિની સરળતા અને સીધી વાત અંતરને વલોવી નાખે છે..વેદનાની ઝાંખી કરાવવા માટે ખૂબ-ખૂબ આભાર..

  8. બચપન મા મારી મા એ જે દુખો વેઠિ ને અમને મોટા કર્યા એનિ યાદ આવિ . મા આઇ લવ યુ. આજે રાત અજપા મા જશ માતા પિતાની યાદ રડાવી દીધો.
    ઇન્દુલ!લ સલામ્

  9. કોઇ નેી પન આખો ભિનિ થયેી જાય એવિ સુન્દર અને કરુન રચના -અતિ સુનદર્.

  10. બન્ને કવિતામાં રહેલું કારુણ્ય દિલને પીગળાવિ નાખે છે.

  11. my life is very much like andhli ma no kagal. to this date i cannot listen to the song.

    Please, please, please find a song called “badalo bura bhalano, unhee no unhee male che… jevee kare che karni tevee turat falee che ….

  12. એક મા-દિકરા નો પ્રેમ આ કવિતા મા દેખાઈ ચ્હે.જેને એકબિજા નો જ સહારો ચ્હે.કોઇ નુ પન દિલ ભરાઈ આવે.

  13. બચપન મા મારી મા એ જે દુખો વેઠિ ને અમને મોટા કર્યા એનિ યાદ આવિ ગૈઇ. મમ્મી આઇ લવ યુ. આજે રાત અજપા મા જાશેપ્

  14. ખુબ દુખ થયુ. દિકરો પણ શુ કરે? મા તે મા બિજા વગડાના વા.

  15. માં બાપ ની સાથે વિતાવેલી દરેકે દરેક પળ યાદ આવી ગઈ.
    માં હયાત છે, પણ પિતાજી હયાત નથી. તેમને યાદ કરીને આંખો ભરાય જાય છે.
    ખુબ સુંદર કાવ્ય છે.
    જયશ્રીજી તમને ખુબ ખુબ સલામ, આભાર કે તમારા થકી આજે આ બન્ને રચનાઓ સાંભળવા મળી.

  16. hello sar hu lagbhag 11 varsh no hoish tyare akashvani amdavad rajkot bhuj stetion parthi indulal gandhi rachit rupak jeshal toral bapore 1=30 kalake mahilamandal program ma gani vakhat sambhadiyu hatu . please tamati pase agar hoi to upload karva mari namra vinanti chhe. aa agad pan me eak vakhat rikvest kari hati

  17. જેને ખરા અર્થ્મ દિલ હોઇ તેજ આ વાચિને ફેીલ કરિ શકે

  18. Simply Superb………No words to express my feelings… Salute to great poet & singer for creating & singing such a wonderful Geet. Above all Jayshreeben, you deserve lots & lots of Kudos for becoming a link between Gujarati sahityalovers & great poet/Singers.

  19. જૈ શ્રેી ક્રિશ્ન
    આ ગેીત કેત્લુ ગોતુય પચિ અહિ થિ મલ્યુ.

    ખુ આભર્

  20. this both song’s are very nice it’s tuch my heart and remind me my past life same thing happen to my life too.Thanks a lot.

  21. અદભૂત પ્રયત્ન આજે મન પ્રસન્ન થઇ ગયું

  22. i am a new member joined only recently Tahooko..i enjoyed these songs and will like to down load them.I do not know how to do it.Can some body show the way

  23. hi hitarth,

    I like this kavita too much.I hear “sheetalsangeet.com” on line radio for gujarati from canada.I requested them to play”andhari mano patra” by indulal gandhiin june.2010.They honoured my request & played “Patra & reply” so many time,I like this kavita from my childhood.When ever i hear this patra,i use to cry.It is heart touching patra.If any of ur friend wants to play on line radio for gujarati,specialy those who r away from gujarat,go to above site.Thanks

  24. hats off to zaverchand ji who wrote this song..life long memory…when i was small kid my father used to sing this song for me in varandah of our home…which i can not forget still..and he was singing in raga…unforgetable..so hearttoching…..this song has the power of “karuna”….hats off to all gujarati poets and writers…

  25. The song which i was looking from last many years. The song i use to listen before 45 years . This can bring tears in the eyes of any one even a toughest guy .

    Thanks Tahuko

  26. Jayshreeben, Heard this song Dekhta dikro nu jawab but the in the first stanza the tracks jumped. Played both on both pages could you look into it – the disruption is quite obvious and distracting

  27. thanks for post this songs…when i heard this songs i cried because my grandfather sang this songs with harmoniyam…at that time i am six years old…and about tis songs..great sentimental feelings in this song…now my grandfather is no more but he is in my hearts..
    and again thanks for post this songs…you recall my childhood…
    regards..
    thanks…
    jayshree..

  28. મા અને દિકરના બન્ને ગિતો અદભુત .download કરવા કોઇ પન vidio camera વાપરિ આવજ અને લખેલુ ઉતરિ લો.

    • પિતા નાનપન મા ગુજરિ ગયા. ” મા ” ના એ દુઃખ ના દિવસો યાદ આવેી ગયા…………….! આજે પિતા નિ સાથે “” મા “” પન ખુબ યાદ આવિ ગઇ………………………………………..

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *