Monthly Archives: August 2008

રંગાઇ જાને રંગમાં…..

સ્વર : હેમંત ચૌહાણ

radha.jpg

.

રંગાઇ જાને રંગમાં…..
સીતારામ તણા સતસંગમાં
રાધેશ્યામ તણા તુ રંગમાં…..રંગાઇ…..

આજે ભજશું, કાલે ભજશું,
ભજશું સીતારામ, ક્યારે ભજશું રાધેશ્યામ,
શ્વાસ તૂટશે, નાડી તૂટશે, પ્રાણ નહીં રે તારા અંગમાં…..રંગાઇ…..

જીવ જાણતો ઝાઝું જીવશું, મારું છે આ તમામ,
પહેલાં અમર કરી લઉં નામ,
તેડું આવશે, યમનું જાણજે, જાવું પડશે સંગમાં…..રંગાઇ…..

સૌ જન કહેતા પછી જપીશું, પહેલાં મેળવી લોને દામ,
રહેવા ના કરી લો ઠામ,
પ્રભુ પડ્યો છે એમ, ક્યાં રસ્તામાં, સૌ જન કહેતા વ્યંગમાં…..રંગાઇ….

ઘડપણ આવશે ત્યારે ભજશું, પહેલાં ઘરના કામ તમામ,
પછી ફરીશું તીરથ ધામ,
આતમ એક દિન ઊડી જાશે, તારું શરીર રહેશે પલંગમાં…..રંગાઇ…..

બત્રીસ જાતનાં ભોજન જમતાં, ભેળી કરીને ભામ,
એમાં ક્યાંથી સાંભરે રામ,
દાન-પુણ્યથી દૂર રહ્યો તું, ફોગટ ફરે છે ઘમંડમાં…..રંગાઇ…..

રંગ રાગમાં ક્યારે રટાશે, રહી જશે આમ ને આમ,
માટે ઓળખ આતમરામ,
બાબા આનંદે હરિ ૐ અખંડ છે, ભજ તું શિવના સંગમાં…..રંગાઇ…..

ઘડિયાળ : કેટલાંક મોનો-ઇમેજ – મિલિન્દ ગઢવી ‘ગ.મિ.’

 

૧. ઘડિયાળ સમય દેખાડે છે.
આ વાક્ય પછી
ખરાંનું નિશાન મૂકશો
કે ખોટાનું?
 
૨. નક્કી જ સમય
ઘાવ કરતો હશે.
નહીંતર આપણે
ઘડિયાળને કેમ પૂછ્યા કરીએ છીએ:
‘કેટલા વાગ્યા?’
 
૩. ઘડિયાળને
તમે દિવાલ પર ટાંગી શકો,
કાંડામાં પહેરી શકો,
ગજવામાં ય ઘાલી શકો,
અને સમયને?
 
૪. આપણો સમય
ચૂપકીદીથી ન ચાલ્યો જાય
એટલે જ કદાચ આ
ટન્…ટન્…ટન્…
 
૫. ઘડિયાળની ટીક-ટીક
monotonous લાગવા માંડે
ત્યારે સમજવું
કે તમારી પાસે
સમય જ સમય છે!
 
૬. ઘડિયાળના સેલ બદલાવ્યા
ત્યાં સુધીમાં
સમયના અશ્વો
ધૂળની ડમરીમાં
અદૃશ્ય થઇ ગયા.
 
૭. કૃષ્ણ
સમયને બાંધી શક્યા
કારણ કે
તેમણે ઘડીયાળ ન્હોતી બાંધી.
 
૮. ઘડિયાળનું નામ
જો જાદુઇ ચિરાગ હોત
તો સમય
પેલા જીનની જેમ
અટ્ટહાસ્ય કરીને કહેત :
“હુકુમ, મેરે આકા!”
 
૯. કાચબાની જેમ ચાલતી
આપણી ઘડિયાળ
‘તેની’ પાસે હોઇએ
ત્યારે અચાનક
સસલી બની જાય છે.
Einsteinએ સાચું જ કહ્યું છે :
TIME IS RELATIVE.   

– મિલિન્દ ગઢવી ‘ગ.મિ.’
http://kavigami.blogspot.com/

અમારા બધાં સુખ તમોને મુબારક – કમલેશ સોનાવાલા

સ્વર : ભુપિન્દર
સંગીત : પુરુષોત્તમ ઉપાધ્યાય
આલ્બમ : સંમોહન

.

સંધ્યાના નભમાં છે લાલી શરાબી,
પણ ઇશ્ક છે, ફરેબી ને આલમ ખરાબી.

અમારા બધાં સુખ તમોને મુબારક,
મહેલોની મહેફિલ તમોને મુબારક;
તનહાઈયાંમાં યાદી તમારી,
અમારા બધા સુખ તમોને મુબારક.

પ્રેમ તણી કશ્તી મેં દિલમાં હિલોળી,
મૌનનાં ખડક થઈ તમે રે ડૂબાડી;
સાગરના મોતી તમોને મુબારક,
તનહાઈયાંમાં યાદી તમારી,
અમારા બધા સુખ તમોને મુબારક.

કરું હાથ ઊંચા ના બંદગી સમજશો,
બતાવી રહ્યાં ત્યાં વફાની તબાહી;
ખુદાની ખુદાઈ તમોને મુબારક,
તનહાઈયાંમાં યાદી તમારી,
અમારા બધા સુખ તમોને મુબારક.

કમલ તણી યાદોનાં ભ્રમર કદી બનશો,
પંકમાં ખીલ્યાં’તાં ને પંકમાં બીડાયાં;
બહારોની બરકત તમોને મુબારક,
તનહાઈયાંમાં યાદી તમારી,
અમારા બધા સુખ તમોને મુબારક.

છીપલું મોતી ધરી – અમિત ત્રિવેદી

 

વાત દરિયાની કરી છલકાય છે,
છીપલું મોતી ધરી મલકાય છે.

ભીતરે તોફાન ઉઠે તે છતાં,
મૌન ખામોશી બની અકળાય છે.

વાત દરિયો શું કરીને જાય છે,
ચાંદ તો ડૂબી જવા લલચાય છે.

ભીતરે શું? જાણવા રેતી બની,
ઝાંઝવાની હોડમાં ખડકાય છે.

આમ દરિયો કેમ ઘૂઘવતો હશે?
એ વળી શું જોઇને અકળાય છે?

 

રક્ષાબંધન.. હો રક્ષાબંધન – ડો. દિનેશ શાહ

સ્વર : વિરાજ – બીજલ ઉપાધ્યાય
સંગીત : પુરુષોત્તમ ઉપાધ્યાય  

જીવનની છે સાંકળ લાંબી,
અગણિત એના બંધન;
સાચા ખોટા તકલાદી કે,
મજબૂત એના બંધન?

રક્ષાબંધન.. હો રક્ષાબંધન…

માત ઝૂલાવે ઝૂલણે લઇને,
દોરીનું એક બંધન;
ઝગમગતું તો કોઇ ને કેડે,
કંદોરાનું બંધન.

રક્ષાબંધન.. હો રક્ષાબંધન…

શહેનાઇના સૂરથી બાંધ્યા,
મીંઢણના પણ બંધન;
નાણાછડીથી બાંધે કોઇ,
યુગયુગના પણ બંધન.

રક્ષાબંધન.. હો રક્ષાબંધન…

તરસ્યા ને પાણી પીવડાવે,
ડોલ દોરીનું બંધન;
વ્હાણ ને સંભાળી રાખે,
લંગરનું પણ બંધન.

રક્ષાબંધન.. હો રક્ષાબંધન…

હાલમાં બેડી પગમાં જંજીર
જેલ તણુ પણ બંધન;
પિંજરમાં જ પુરાણ પંખી
તો જનમ તણુ એ બંધન.

રક્ષાબંધન.. હો રક્ષાબંધન…

બંધન બંધનમાં ફરક છે,
ઉત્તમ કયું એક બંધન
કાચા સુતરથી ગુંથેલુ
અમોલ રક્ષાબંધન

રક્ષાબંધન.. હો રક્ષાબંધન…

રાખડી ચમકે કોઇ બેનીની
પ્રેમ તણું એ બંધન
કાયમ ઝળકે ધ્રુવ તારક સમ
અજોડ રક્ષાબંધન

રક્ષાબંધન.. હો રક્ષાબંધન…

કોઇનો લાડકવાયો – ઝવેરચંદ મેઘાણી

પ્રથમ તો સૌ મિત્રોને મારા તરફથી – સ્વાતંત્ર્યદિનની શુભેચ્છાઓ..

આ ગીતની ફરમાઇશ આવતી શરૂ થઇ, એટલે આ ગીત એસ.વી. ની વેબસાઇટ પર વાંચી તો લીધું, પણ ગીત શોધવામાં લગભગ 2 વર્ષ નીકળી ગયા.. પણ મને ખબર હતી, આવું અણમોલ ગીત કોઇની પાસે તો હશે જ, અને એક દિવસ મારા સુધી પહોંચશે.

અને થોડા દિવસ પહેલા જ્યારે આ ગીત મળ્યું, અને પ્રથમવાર સાંભળ્યું, એ લાગણીઓને શબ્દો નથી આપી શકતી.. આંખો તો ભીની થઇ જ, અને મન પછી કેટલીય વાર સુધી બીજે કશે ન લાગ્યું. મને કવિતા આવડતી હોત તો કદાચ મારી લાગણીઓને વાચા આપી શકત.

(આજની આ સ્વાતંત્ર્ય દિનના ગીત માટે ખાસ આભાર – એસ.વી. & ગુજરાતી સુગમસંગીત ફાઉન્ડેશન) અને સંગીતભવન ટ્રસ્ટ ને તો કેમ ભુલાઇ? ‘અજીત શેઠ – નિરૂપમા શેઠ’ એ ગુજરાતીઓ પર કરેલા ઉપકારમા આ ગીત મોખરે આવે…

‘સમબડિઝ ડાર્લિંગ’નો અનુવાદ નહીં એનું રૂપાંતર મેઘાણી અદભુત રીતે કરે છે. ભાષાંતર માટે એમ કહેવાય છે કે એ સુંદર હશે તો એ પ્રામાણિક નહીં હોય અને પ્રામાણિક હશે તો એ સુંદર નહીં હોય, મેઘાણી એક એવી વિરલ પ્રતિભા છે જે સુંદર, વફાદાર ભાષાંતર કરી શકયા છે અને એનું એક માત્ર ઉદાહરણ તે કોઇનો લાડકવાયો રૂપાંતર છે. (Read & Listen the poem : Somebody’s Darling)

સંગીત : અજીત શેઠ
સ્વર : નિરૂપમા શેઠ

.

રક્ત ટપકતી સો સો ઝોળી સમરાંગણથી આવે,
કેસરવરણી સમરસેવિકા કોમલ સેજ બિછાવે;
ઘાયલ મરતાં મરતાં રે! માતની આઝાદી ગાવે.

કોની વનિતા, કોની માતા, ભગિનીઓ ટોળે વળતી,
શોણિતભીના પતિ-સુત-વીરની રણશૈયા પર લળતી;
મુખથી ખમ્મા ખમ્મા કરતી માથે કર મીઠો ધરતી.

થોકે થોકે લોક ઊમટતા રણજોધ્ધા જોવાને,
શાબાશીના શબ્દ બોલતા પ્રત્યેકની પિછાને;
નિજ ગૌરવ કેરે ગાને જખમી જન જાગે અભિમાને.

સહુ સૈનિકનાં વહાલાં જનનો મળિયો જ્યાં સુખમેળો,
છેવાડો ને એક્લવાયો અબોલ એક સૂતેલો;
અણપૂછયો અણપ્રીછેલો કોઇનો અજાણ લાડીલો.

એનું શિર ખોળામાં લેવા કોઇ જનેતા ના’વી;
એને સીંચણ તેલ-કચોળા નવ કોઇ બહેની લાવી;
કોઇના લાડકવાયાની ન કોઇએ ખબર પૂછાવી.

ભાલે એને બચીઓ ભરતી લટો સુંવાળી સૂતી,
સન્મુખ ઝીલ્યાં ઘાવો મહીંથી ટપટપ છાતી ચૂતી;
કોઇનો લાડકવાયાની આંખડી અમ્રુત નીતરતી.

કોઇના એ લાડકવાયાનાં લોચન લોલ બિડાયાં,
આખરની સ્મ્રતિનાં બે આંસુ કપોલ પર ઠેરાયાં;
આતમ-લપક ઓલાયો, ઓષ્ટનાં ગુલાબ કરમાયાં.

કોઇનાં એ લાડકડા પાસે હળવે પગ સંચરજો,
હળવે એનાં હૈયા ઊપર કર-જોડામણ કરજો;
પાસે ધૂપસળી ધરજો, કાનમાં પ્રભુપદ ઉચરજો!

વિખરેલી એ લાડકડાની સમારજો લટ ધીરે,
એને ઓષ્ટ-કપોલે-ભાલે ધરજો ક હુંબન ધીરે;
સહુ માતા ને ભગિની રે! ગોદ લેજો ધીરે ધીરે.

વાંકડિયા એ ઝુલ્ફાંની મગરૂબ હશે કો માતા,
એ ગાલોની સુધા પીનારા હોઠ હશે બે રાતા;
રે! તમ ચુંબન ચોડાતાં પામશે લાડકડો શાતા.

એ લાડકડાની પ્રતિમાનાં છાનાં પૂજન કરતી,
એની રક્ષા કાજા અહનિરશ પ્રભુને પાયે પડતી;
ઉરની એકાંતે રડતી વિજોગણ હશે દિનો ગણતી.

કંકાવટીએ આંસુ ધોળી છેલ્લું તિલક કરતાં,
એને કંઠ વીંટાયાં હોશે કર બે કંકણવંતા;
વસમાં વળામણાં દેતાં બાથ ભીડી બે પળ લેતાં.

એની કૂચકદમ જોતી અભિમાન ભરી મલકાતી,
જોતી એની રૂધિર – છલક્તી ગજગજ પ્હોળી છાતી;
અધબીડ્યાં બારણિયાંથી રડી કો હશે આંખ રાતી.

એવી કોઇ પ્રિયાનો પ્રીતમ આજ ચિતા પર પોઢે,
એકલડો ને અણબૂઝેલો અગન-પિછોડી ઓઢે;
કોઇના લાડકવાયાને ચૂમે પાવકજ્વાલા મોઢે.

એની ભસ્માંકિત ભૂમિ પર ચણજો આરસ-ખાંભી,
એ પથ્થર પર કોતરશો નવ કોઇ કવિતા લાંબી;
લખજો: ‘ખાક પડી આંહી કોઇના લાડકવાયાની’.

– ઝવેરચંદ મેઘાણી

(આભાર : ફોર એસ વી – પ્રભાતના પુષ્પો)

કોઇ અડધી લખેલી ગઝલમાં હતું – ડો.મહેશ રાવલ

ડૉ. મહેશ રાવલની ગઝલો આપણે એમના બ્લોગ પર તો માણીએ જ છીએ કાયમ, અને હવે તો એમની ગઝલો એમના જ અવાજમાં – તરન્નુમ સાથે સાંભળવા મળે છે.

તો આજે અહીં એમના સ્વર-શબ્દની મજા લઇએ..

 

કોઇ અડધી લખેલી ગઝલમાં હતું
કોણ માની શકે જલ, કમલમાં હતું !
 
શું હતું, ક્યાં ગયું, પ્રશ્ન એ ક્યાં હતો ?
જે હતું તે બધું, દરઅસલમાં હતું !
 
શબ્દ પાસે વિકલ્પો હતાં અર્થનાં
સત્ય કડવું ભલે,પણ અમલમાં હતું !
 
કોણ કે’છે મુકદર બદલતું નથી ?
આજ એ પણ અહીં,દલબદલમાં હતું !
 
છેક છેલ્લે સુધી અવતરણ ચિહ્નમાં
ને હવે, આંસુઓની શકલમાં હતું !
 
ફેર શું હોય છે, રૂપ નેં ધૂપમાં ?
બેઉ, અડધે સુધી હર મજલમાં હતું !
 
-ડો.મહેશ રાવલ

——————-

અને હા, ડૉ. મહેશ રાવલ સાથે એક સાંજ નો લ્હાવો લેવો છે? its just a click away.. 🙂

 

સાંભળ્યું છે કે.. – સુધીર પટેલ

સાંભળ્યું છે કે હજી એ સાંભળે છે
ભેદ ખોટા ને ખરાનો પણ કળે છે

સાંભળ્યું છે આ ગલીથી નીકળે છે
રાહ જોનારાઓને કાયમ મળે છે

સાંભળ્યું છે ક્યાંય દેખાતા નથી પણ
આમ જુઓ તો બધે એ ઝળહળે છે

સાંભળ્યું છે કે નર્યો અવકાશ છે એ
પણ હલે તો ચૌદ ભુવન ખળભળે છે

સાંભળ્યું છે વજ્ર થી પણ છે કઠણ એ
જાત સળગે મીણ જેવું પીગળે છે

સાંભળ્યું છે કે છે નિરાકાર ‘સુધીર’
તો ય ધારો એ રૂપે તમને ફળે છે

 

H मन लागो यार फकिरीमें.. – संत कबीर

શબ્દો : સંત કબીર
સ્વર : આબિદા પરવીન
આલ્બમ : “કબીર by આબિદા”
રજૂઆત : ગુલઝાર

Commentary by Gulzar…

रांझा रांझा करदी हुण मैं, आपे रांझा होई ।

सुफ़ियों का कलाम गाते गाते आबिदा परवीन खुद सूफ़ी हो गई ।
उनकी आवाज़ अब इबादत की आवाज़ लगती है ।
मौला को पुकारती हैं तो लगता है,
हाँ, इनकी आवाज जरूर तुझ तक पहुंचती होगी ।
वो सुनता होगा, सिरत सदाक़त की आवाज ।

माला कहे है काठ की, तू क्यूं फेरे मोहे ।
मन का मणका फ़ेर दे, सो तुरत मिला दूं तोहे ॥

आबिदा कबीर की मार्फ़त पुकारती हैं उसे,
हम आबिदा की मार्फ़त उसे बुला लेते हैं ।

AbidA starts singing…

मन लागो यार फ़कीरी में,

कबीर रेख सिन्दूर, उर काजर दिया न जाय ।
नैनन प्रीतम रम रहा, दूजा कहां समाय ॥

प्रीत जो लागी भुल गयि, पीठ गयि मन मांहि ।
रूम रूम पियु पियु कहे, मुख कि सिरधा नांहि ॥

मन लागो यार फ़कीरी में,
बुरा भला सबको सुन लीजो, कर गुजरान गरीबी में ।

सती बिचारी सत किया, काँटों सेज बिछाय ।
ले सूती पिया आपना, चहुं दिस अगन लगाय ॥

गुरू गोविन्द दोऊ खड़े, काके लागूं पाय ।
बलिहारी गुरू आपणे, गोविन्द दियो बताय ॥

मेरा मुझ में कुछ नहीं, जो कुछ है सो तेरा ।
तेरा तुझ को सौंप दे, क्या लागे है मेरा ॥

जब मैं था तब हरि नहीं, अब हरि है मैं नांहि ।
जब अन्धियारा मिट गया, दीपक देखिया मांहि ॥

रूखा सूखा खाय के, ठन्डा पानी पियो ।
देख परायी चोपड़ी मत ललचावे जियो ॥

साधू कहावत कठिन है, लम्बा पेड़ खुजूर ।
चढे तो चाखे प्रेम रस, गिरे तो चकना-चूर ॥

मन लागो यार फ़कीरी में,
आखिर ये तन खाक़ मिलेगा, क्यूं फ़िरता मगरूरी में ॥

लिखा लिखी की है नहीं, देखा देखी बात ।
दुल्हा-दुल्हन मिल गये, फ़ीकी पड़ी बारात ॥

जब लग नाता जगत का, तब लग भक्ति न होय ।
नाता तोड़े हरि भजे, भगत कहावे सोय ॥

हद हद जाये हर कोइ, अन-हद जाये न कोय ।
हद अन-हद के बीच में, रहा कबीरा सोय ॥

माला कहे है काठ की तू क्यूं फेरे मोहे ।
मन का मणका फेर दे, सो तुरत मिला दूं तोहे ॥

जागन में सोतिन करे, साधन में लौ लाय ।
सूरत डार लागी रहे, तार टूट नहीं जाये ॥

पाहन पूजे हरि मिले, तो मैं पूजूं पहाड़ ।
ताते या चाखी भली, पीस खाये संसार ॥

कबीरा सो धन संचिये, जो आगे को होई ।
सीस चढाये गांठड़ी, जात न देखा कोइ ॥

हरि से ते हरि-जन बड़े, समझ देख मन मांहि ।
कहे कबीर जब हरि दिखे, सो हरि हरि-जन मांहि ॥

मन लागो यार फ़कीरी में,
कहे कबीर सुनो भई साधू, साहिब मिले सुबूरी में ।

Thank you : Dazed and Confused